- Epidemia w Afryce
- Afryka czeka na szczepionki
- Czym jest małpia ospa?
- Małpia ospa: kto jest najbardziej zagrożony?
- Małpia ospa: objawy
Epidemia w Afryce
Podejrzewa się, że szybko rozprzestrzeniający się wirus małpiej ospy w 2024 roku w Demokratycznej Republice Konga (DRK) zainfekował ponad 12,3 tys. osób. Niedawne przypadki zakażenia na Wybrzeżu Kości Słoniowej oraz w Kenii, a także w kilku innych państwach Afryki, budzą obawy, że choroba może bardzo szybko przenosić się wzdłuż nowo budowanych dróg i autostrad łączących kopalnie z miastami oraz obozami przesiedlonych i uciekających przed konfliktem Kongijczyków.
- Nigdy wcześniej w Afryce nie zaobserwowano niezakłóconej transmisji wirusa z człowieka na człowieka przez co najmniej osiem miesięcy, a możliwe, że dłużej – ostrzega Sylvie Jonckheere, doradczyni ds. nowych infekcji wirusowych w grupie pomocy medycznej działającej przy Lekarzach Bez Granic (MSF).
Afryka czeka na szczepionki
Jak dotąd Afryka jest jedynym kontynentem na świecie, gdzie małpia ospa spowodowała epidemię. Państwa afrykańskie mają problem z uzyskaniem szczepionek od firm Bavarian Nordic A/S oraz KM Biologics Co. Bavarian Nordic, producent szczepionki Jynneos, oświadczyła, że zobowiązała się do przekazania szczepionek państwom afrykańskim.
- Możemy jedynie mieć nadzieję, tak jak wielu innych, że szczepionki dotrą do nas tak szybko, jak to możliwe oraz że dotrą w dużych ilościach, dzięki czemu będziemy mogli chronić ludzi w najbardziej zagrożonych obszarach – komentuje Louis Albert Massing, koordynator Lekarzy Bez Granic w Demokratycznej Republice Konga.
- Jest jasne, że mamy duży problem z walką z małpią ospą – ocenia Marion Koopmans, która stoi na czele Wydziału Wirusologii w Centrum Medycznym Uniwersytetu Erasmusa w Holandii. – Próbujemy teraz rozpoznać, jak rozprzestrzenia się wirus. To trudny obszar do pracy – dodaje.
Czym jest małpia ospa?
Tzw. małpia ospa jest wywoływana przez wirusa małpiej ospy, który jest najbardziej zagrażającą życiu formą wirusa ospy od lat 70. XX wieku, kiedy to wyeliminowano wirusa ospy prawdziwej.
Pomimo że wirus od dziesięcioleci przechodzi z gryzoni na ludzi, to obecna epidemia w Afryce jest bezprecedensowa, gdyż aktualny wariant wirusa przeszedł zmiany genetyczne i to sprawia, że jest bardziej niebezpieczny.
Odsetek zgonów wśród osób ze zdiagnozowanym wirusem małpiej ospy w Demokratycznej Republice Konga wynosi obecnie prawie 5 proc.
Małpia ospa: kto jest najbardziej zagrożony?
Wśród osób najbardziej narażonych na skutki epidemii w Afryce są dzieci i młodzież. Ponad 60 proc. znanych przypadków śmiertelnych dotyczyło dzieci poniżej 5 roku życia.
Z doniesień wynika, że obecny wariant małpiej ospy rozprzestrzenia się szybciej poprzez kontakty seksualne – podobnie jak łagodniejszy szczep wirusa, z którym świat miał do czynienia w 2022 roku.
W jednym z raportów, który opublikowano w czerwcu, stwierdzono, że 29 proc. potwierdzonych przypadków nowego szczepu wirusa zidentyfikowano wśród osób świadczących usługi seksualne.
Małpia ospa: objawy
Jak czytamy na stronie Ministerstwa Zdrowia, do początkowych objawów choroby należą:
- wysoka gorączka, powyżej 38,5 st.;
- uogólnione lub miejscowe powiększenie węzłów chłonnych;
- ból pleców;
- ból głowy;
- znaczne osłabienie.
Na późniejszym etapie, po 1-3 dniach, pojawia się:
- wysypka – najpierw plamki, potem grudki, które następnie przekształcają się w pęcherzyki, krosty i na końcu w strupki.
Po odpadnięciu strupków blizny powstałe na skutek wysypki są bardzo głębokie, znikają w okresie od jednego do czterech lat.
Jak czytamy, wysypka najpierw pojawia się na twarzy, a potem rozprzestrzenia się na inne części ciała. Wysypka utrzymuje się od 2 do 4 tygodni. W czasie występowania wysypki osoba chora jest zakaźna.
Małpia ospa: jak można się zarazić?
W Europie można się zarazić drogą kropelkową lub z krwią i wydzielinami od drugiego człowieka, przez śluzówki.
W Afryce dodatkowym źródłem zarażenia może być bezpośredni kontakt ze zwierzętami. Chodzi głównie o wiewiórki, króliki, zakażone myszy czy szczury.
Małpia ospa: leczenie
W przypadku zakażenia małpią ospą stosuje się leczenie objawowe, polegające na podawaniu środków odkażających (zewnętrznie) oraz przeciwbólowych, przeciwgorączkowych oraz przeciwświądowych.
Osoba chora powinna być izolowana od innych, aby uniknąć dalszego rozprzestrzeniania się choroby. W kontakcie z osobą chorą resort zdrowia zaleca stosowanie środków ochrony osobistej, takich jak maska FFP2 lub FFP3, fartuch ochronny barierowy, długi rękaw, rękawiczki ochronne, ochrona oczu, dezynfekcja.