- Kraków nadal przyciąga inwestorów z całego świata: w ciągu ostatnich pięciu lat do miasta weszło aż 60 nowych firm zatrudniających specjalistów IT, a ogólna liczba takich pracodawców dobija do 200 - komentuje Michał Piątkowski, prezes MOTIFE, firmy rekrutacyjnej i konsultingowej wspierającej zagraniczne podmioty technologiczne w budowaniu hubów IT w Polsce. Dodaje, że wzrost w tej pięciolatce był większy niż w poprzednich; przykładowo w okresie od 2005 do 2009 przybyło 29 firm, a między 2015 a 2019 r. – 51. Rekordowe w historii były jednak lata 2021 i 2022, kiedy pod Wawelem osiadło – odpowiednio - 16 i 17 nowych firm. W 2024 r. było ich tylko 8.

Gros informatyków zatrudniają firmy z USA

Ekspert zwraca uwagę, że lwią część specjalistów IT w Polsce zatrudniają globalni potentaci. Wprawdzie w Krakowie pozycję lidera, z załogą IT liczącą 2550 osób, obronił Comarch, ale we wszystkich polskich firmach razem wziętych zatrudnionych jest zaledwie 16 proc. informatyków, gdy w amerykańskich – 40 proc. Co dziesiąty specjalista IT pod Wawelem pracuje dla firmy brytyjskiej, 7 proc. dla szwajcarskiej, 6 proc. dla francuskiej, 2 proc. dla niemieckiej, 1 proc. dla norweskiej i nieco mniej dla indyjskiej. W pierwszej trzydziestce największych firm zatrudniających informatyków są jeszcze tylko dwie polskie: Alior Bank (19. miejsce, 500 specjalistów IT) i InPost (27. miejsce, 380 specjalistów IT).

- To po raz kolejny dowodzi, jak ogromną rolę w rozwoju ekosystemu technologicznego odgrywa u nas kapitał zachodni, zwłaszcza z USA, ale nie tylko – podkreśla Michał Piątkowski.

Sektor IT: Rośnie wykorzystanie i rola kompetencji AI

Z raportu MOTIFE wynika, że wśród najczęściej wykorzystywanych umiejętności technicznych w krakowskich firmach znalazły się DevOps (65 proc.), Cloud (53 proc.) i Java (47 proc.). Zarazem aż 95 proc. firm zapewniło swoim zespołom inżynierskim dostęp do narzędzi opartych na AI, połowa wdrożyła takie rozwiązania aktywnie w codziennej pracy, jedna trzecia deklaruje ich częste stosowanie, a 15 proc. uznaje za fundament swej polityki rozwoju. Popyt na kompetencje z obszaru sztucznej inteligencji i uczenia maszynowego dynamicznie rośnie: już 40 proc. pracodawców zatrudnia specjalistów z tych dziedzin, a w najbliższych planach mają to kolejni.

Al używana jest w firmach przede wszystkim jako wsparcie przy tworzeniu kodów oraz do zaawansowanego autouzupełniania. Elita firm, w szczególności IBM, wykorzystuje wewnętrznie opracowane i przeszkolone modele Al do rozwoju oprogramowania.

Zwolnienia w sektorze IT: ile prawdy, ile paniki

Raport ukazuje się w chwili, gdy środowiskiem informatyków wstrząsnęły medialne doniesienia o „największych zwolnieniach w historii”. Grodzki Urząd Pracy w Krakowie potwierdza, że w pierwszym kwartale 2025 r. otrzymał od paru pracodawców informacje o zamiarze przeprowadzenia zwolnień grupowych obejmujących w sumie ok. 1,8 tys. osób. To więcej niż w całym 2024 r. i trzy razy więcej niż w 2023 r.; zdecydowana większość ludzi do zwolnienia (1,2 tys. osób) pochodzi z jednej firmy zajmującej się przetwarzaniem danych. W praktyce specjalistom IT nie grozi jednak bezrobocie, ponieważ inni pracodawcy prowadzą permanentne rekrutacje, a kolejne nabory planuje aż 58 proc. firm; jedna trzecia z nich chce powiększyć swe załogi o ponad 10 procent.

W minionym roku co piąty pracodawca zredukował zespół IT bez związku z wydajnością pracowników, ale jedynie u 4 proc. te redukcje były większe niż 10 proc. (zarazem u 5 proc. mniejsze niż 2 proc.). Równocześnie spadł z 8 do 6 proc. wskaźnik dobrowolnych odejść pracowników – ta większa niż w minionych latach stabilizacja zatrudnienia wynika zapewne z narastających obaw inżynierów o utrzymanie stanowisk. Wcześniej informatycy bardzo chętnie zmieniali pracodawcę, gdyż mogli dzięki temu uzyskać spore podwyżki płac i dodatkowe benefity.

Sytuację informatyków w Polsce wyraźnie poprawia bardzo niskie bezrobocie. W najnowszym zestawieniu Eurostatu nasz kraj wyprzedził Czechy i z najniższym w Europie wskaźnikiem (BAEL) na poziomie 2,6 proc. został liderem. W wielkich miastach, jak Kraków (a tam pracuje większość informatyków), wskaźnik ten jest jeszcze niższy (ok. 2 proc.), co oznacza, że w większości wypadków to praca szuka człowieka. Równocześnie nie sposób przeoczyć dwóch zjawisk: spadku liczby nowych ofert pracy (o kilkanaście procent rok do roku) oraz stabilizacji wynagrodzeń w sektorze IT po okresie dynamicznych wzrostów w pandemii i tuż po niej. Wedle raportu MOTIFE, w całym sektorze globalnych usług dla biznesu (GBS) pracuje obecnie pod Wawelem 245 tys. osób, z czego 21 proc. w sektorze ICT. Krakowski informatyk zarabia średnio 14,9 tys. zł brutto miesięcznie – o 11 proc. więcej niż przed rokiem. Oznacza to, że mimo trwającego w części firm procesu racjonalizacji zatrudnienia po masowych rekrutacjach sprzed kilku lat, płace wzrosły nie tylko nominalnie, ale i realnie.

Sektor IT w Polsce: coraz wyższe kompetencje i złożone zadania gwarancją pracy

Racjonalizacji towarzyszy stała korekta wymaganych kompetencji: rośnie znaczenie umiejętności z obszaru AI i uczenia maszynowego (machine learning), szybko maleje popyt na specjalności, które można w relatywnie prosty sposób zastąpić algorytmami sztucznej inteligencji. Można powiedzieć, że sektor ICT w Polsce ucieka przed redukcjami zatrudnienia spowodowanymi postępem technologicznym wykonując coraz bardziej złożone i skomplikowane zadania; coraz więcej centrów przekształca się w ośrodki badawczo- rozwojowe pracujące nad rozwiązaniami istotnymi, albo wręcz przełomowymi z punktu widzenia globalnych koncernów. Eksperci nie mają wątpliwości, że o pracę mogą być spokojni specjaliści o najwyższych i najbardziej pożądanych na rynku kompetencjach zatrudnieni w innowacyjnych firmach lub oddziałach korpo stale awansujących w łańcuchu wartości.

Jak wynika z raportu MOTIFE, w 2024 r. aż 60 proc. firm w Krakowie powiększyło swe zespoły IT, a ponad 20 proc. z nich osiągnęło wzrost przekraczający 10 proc. Rekordzistą jest tu amerykański IBM, który w rok rozbudował swą ekipę informatyków o… 70 proc., do 850 osób. W ścisłej czołówce znalazły się też Grand Parade, UBS i StoneX.

Formy zatrudnienia informatyków: B2B i etaty. Praca zdalna? Tak, ale…

Większość pracodawców najmuje informatyków na umowach B2B, ale tylko w co piątej jest to podstawowa forma zatrudnienia. W 27 proc. firm specjaliści zatrudniani są wyłącznie na umowach o pracę. Jeszcze bardziej zróżnicowane jest podejście do pracy w pełni zdalnej: 34 proc. firm ją oferuje i tyle samo nie ma jej w ofercie. W praktyce praca taka wykonywana jest na większą skalę (obejmującą ponad 20 proc. załogi) raczej w małych organizacjach. W dużych dominuje praca biurowa z elementami zdalnej.

Krajobraz IT w Krakowie jest zdominowany przez małe i średnie huby IT, przy czym 77 proc. firm zatrudnia do 100 osób. Poziom koncentracji talentów IT jest jednak wysoki: wielkie centra IT, z których każde ma powyżej tysiąca pracowników (jest ich w sumie 10), stanowią zaledwie 3 proc. pracodawców, a posiadają aż 37 proc. puli talentów IT i to one dyktują warunki na rynku pracy.

Najwięksi pracodawcy informatyków w Krakowie

ikona lupy />
10 największych pracodawców IT w Krakowie 2025 / Forsal.pl / Źródło: MOTIFE 2025 Krakow IT Market Map

Dziesięciu największych pracodawców zatrudnia łącznie ponad 16 tys. specjalistów IT. Pierwszą dziesiątkę tworzą obok Comarchu: APTIV (USA), CISCO (USA), Motorola Solutions (USA), EPAM (USA), HCL (Indie), Capgemini (Francja), HSBC (Wielka Brytania), Sabre (USA) i UBS (Szwajcaria). W drugiej dziesiątce są: Ericsson (Szwecja), IBM (900), Luxoft (Szwajcaria), Sii (Francja), Heineken (Holandia), ABB (Szwajcaria), Nokia Networks (Finlandia), Akamai (USA) Alior Bank (Polska) i Accenture (Islandia). W trzeciej dziesiątce jest 5 firm amerykańskich, 4 brytyjskie i jedna polska.

ikona lupy />
Druga dziesiątka największych pracodawców IT w Krakowie 2025 / Forsal.pl / Źródło: MOTIFE 2025 Krakow IT Market Map