Debatę inaugurującą tegoroczny Kongres Bankowości Korporacyjnej i Inwestycyjnej, który odbył się w dniach 7–8 listopada w Warszawie, rozpoczęła prezentacja raportu Banku Pekao S.A. „Bankowość przedsiębiorstw w Polsce. Rola gospodarcza, trendy rynkowe i perspektywy rozwojowe”.
Jak wskazali jego autorzy, choć wielkość polskiego sektora bankowego w stosunku do PKB jest mniejsza niż w największych krajach Europy Zachodniej, to jednak odgrywa on bardzo istotną rolę w gospodarce, a opisujące go parametry ilustrują dynamiczne wzrosty.
Dobre perspektywy
Udział kredytów monetarnych instytucji finansowych w aktywach sektora finansowego jest w Polsce znacznie wyższy niż średnio w UE – wskazano w raporcie Banku Pekao S.A. Na koniec 2022 r. wyniósł on 46 proc., wobec 31 proc. w Unii Europejskiej (dane na koniec 2021 r., średnia dla UE z pominięciem Malty, Irlandii, Luksemburga oraz Cypru). To czwarty wynik w UE. Natomiast pod względem wolumenu kredytów firm Polska plasuje się tuż za czołową dziesiątką w Unii. Jak podkreślają autorzy raportu, po 2010 r. rynek kredytów przedsiębiorstw w Polsce rósł niemal najszybciej we Wspólnocie, choć od 2020 r. notuje wyraźną „zadyszkę”. W okresie „post-COVID”, grudzień 2020 r. – sierpień 2023 r., wolumen takich kredytów wzrósł o 15 proc., niemniej jednak w pozostałej części UE było to jeszcze mniej, bo 9 proc. Warto podkreślić, że Polska, licząc od 2010 r., okazała się 5. najszybciej rosnącym rynkiem kredytów dla firm w UE – podkreślają analitycy Banku Pekao. Wzrost w okresie grudzień 2010 r. – sierpień 2023 r. sięgnął 63 proc. (licząc w euro). Wolumen depozytów firm w tym samym okresie również znacząco się powiększył, bo 2,7 razy (licząc w złotych). Nie bez znaczenia była tu pomoc państwa związana z pandemią.
Patrząc na procesy zachodzące w polskiej gospodarce, można stwierdzić, że w najbliższej dekadzie rola banków pozostanie bardzo znacząca, a akcja kredytowa będzie się rozwijać.
– Rynek bankowy odgrywa bardzo dużą rolę w finansowaniu przedsiębiorstw, natomiast Polska nie jest tu jakimś ewenementem. Generalnie finansowanie bankowe w Europie, szczególnie w Unii Europejskiej, jest kluczowe dla rozwoju firm. Choć jeżeli porównujemy nasz region do Europy Zachodniej, to banki mają tam wyższe kapitały. Również aktywa, portfel kredytowy są tam relatywnie dużo większe, nie tylko nominalnie – komentuje Jerzy Kwieciński, wiceprezes Banku Pekao S.A., nadzorujący Pion Bankowości Korporacyjnej, Rynków i Bankowości Inwestycyjnej, przewodniczący rady programowej Kongres Bankowości Korporacyjnej i Inwestycyjnej.
Dodaje jednak, że przed bankami w Polsce rysują się konkretne perspektywy dalszego wzrostu.
Jak podkreślił Jerzy Kwieciński podczas dyskusji towarzyszącej prezentacji raportu, w okresie 30 lat transformacji polska gospodarka wychodziła z wszelkich zawirowań lepiej, niż zapowiadały prognozy. Zwrócił również uwagę, że obecnie maleje inflacja, a wraz z nią stopy procentowe i dochody odsetkowe, trzeba zatem zadbać o nie w innych obszarach. Wyzwania inwestycyjne i potrzeby firm oznaczają jednak ogromną szansę – podkreślił.
– Inwestycje w relacji do PKB spadały, ale tak naprawdę one rosły, tylko nie nadążały za wzrostem gospodarki. Jest przestrzeń do wzrostu pod warunkiem, że dostarczymy niezbędny kapitał – zauważył Jerzy Kwieciński.
Uważa on, że sektor bankowy jest przygotowany na finansowanie bardzo dużych przedsięwzięć, które będą w Polsce realizowane w najbliższych latach, związanych z transformacją energetyczną, z podnoszeniem efektywności energetycznej, jak również z innymi projektami infrastrukturalnymi
Kolejną ważną kwestią, na jaką zwrócił uwagę wiceprezes Banku Pekao S.A. w kontekście przyszłości bankowości dla przedsiębiorstw i inwestycyjnej, jest ESG.
– To nie jest trend, będący wyrazem mody. Zainteresowanie obszarem ESG na świecie jest olbrzymie, to bardzo silny proces – zaznaczył Jerzy Kwieciński, wskazując, że finansowanie inwestycji musi się w niego wpisywać.
– Trzecim bardzo ważnym elementem jest podążanie za naszymi partnerami, firmami, nie tylko w kraju, lecz także za granicą. Polska gospodarka staje się coraz bardziej otwarta, relacja eksportu do PKB przekracza 60 proc. Nasze banki w większym stopniu powinny finansować działalność firm za granicą – stwierdził.
Czwartym poruszonym przez niego obszarem była rewolucja technologiczna. Jak powiedział Jerzy Kwieciński, wielu uważa ją za zagrożenie. Wiceprezes Banku Pekao S.A. zwrócił jednak uwagę, że Polska dysponuje kadrami zaliczającymi się do najlepszych – nie tylko w skali regionu, lecz także świata. To atut, który pozostaje nie w pełni wykorzystany.
/>
– W Polsce mamy bardzo nowoczesną bankowość i usługi bankowe na bardzo wysokim poziomie. Mniej to widać w przypadku obsługi dużych klientów, czyli korporacji. Ale rewolucja związana ze sztuczną inteligencją, która się dokonuje, będzie również widoczna w bankowości korporacyjnej. Nadal będzie się ona opierała na relacjach, tego nie zmienimy, w żadnym innym segmencie i działalności bankowej nie odgrywają one tak kluczowej roli. Ale znaczenie technologii będzie rosło – ocenia Jerzy Kwieciński.
Fundacje rodzinne w centrum uwagi
W polskiej gospodarce ogromną rolę odgrywają przedsiębiorstwa rodzinne. Znalazło to swoje odzwierciedlenie w programie Kongresu Bankowości Korporacyjnej i Inwestycyjnej, gdzie miała miejsce dyskusja poświęcona finansowaniu fundacji rodzinnych. Same fundacje rodzinne zostały wprowadzone do polskiego prawa ustawą, która weszła w życie w maju tego roku.
– Gdy tylko to się stało, już kolejnego dnia uruchomiliśmy pierwsze rachunki dla fundacji rodzinnych. Interesowaliśmy się tym tematem i byliśmy przygotowani, bo wiedzieliśmy, jak ważną kwestią w Polsce jest sukcesja. Dostrzegaliśmy wyzwania, przed jakimi stali przedsiębiorcy. Firmy radziły sobie z nimi różnie, sięgając na przykład po mniej sformalizowane rozwiązania, takie jak konstytucja firmy rodzinnej – opowiada Magdalena Zmitrowicz, wiceprezes Banku Pekao S.A., nadzorująca Pion Bankowości Przedsiębiorstw.
Tego typu podmioty były wcześniej zakładane przez polskich przedsiębiorców poza granicami kraju. Jak jednak podkreśla wiceprezes Banku Pekao S.A., tworzenie ich w Polsce oznacza zupełnie inne koszty, począwszy od wynagrodzenia zarządów fundacji, przez koszty jej funkcjonowania, aż po konieczność śledzenia zmian prawnych w innych krajach. Często fundacja rodzinna łączy się z usługą family office dostępną także w Banku Pekao S.A.
Family office Banku Pekao jest ulokowane w strukturach private bankingu i działa w sposób analogiczny. Jest skupione na przedsiębiorstwach rodzinnych, niemniej jednak oferuje pełny wachlarz produktów, jakimi dysponuje Bank Pekao S.A., jak również Pekao Investment Banking S.A. czy Biuro Maklerskie Pekao. Oznacza to wsparcie w zagadnieniach właściwych dla firm rodzinnych, jak tworzenie i finansowanie fundacji rodzinnych, ale również szersze – w zarządzaniu majątkiem prywatnym czy we wspieraniu i w finansowaniu działalności biznesowej. Dla przedsiębiorcy oznacza to wygodę i skupienie usług w jednym miejscu.
– Podstawą naszej oferty jest współpraca w ramach banku – podkreśla Magdalena Zmitrowicz.
Zauważa, że tworzeniem fundacji rodzinnych interesują się coraz mniejsze firmy. Samo rozwiązanie przyjęto w Polsce dobrze, o czym najlepiej świadczy kolejka wniosków fundacji oczekujących na rejestrację w zajmującym się tym Sądzie Okręgowym w Piotrkowie Trybunalskim.
Co do zasady fundacje rodzinne w prawie polskim nie są przeznaczone do prowadzenia działalności gospodarczej samej w sobie, lecz do ochrony i zarządzania majątkiem. Niemniej jednak w związku z tym ustawa zezwala im na prowadzenie określonych działań. Pojawia się zatem wątek finansowania ich działalności. Jak mówi Magdalena Zmitrowicz, działanie banku jest w tym przypadku analogiczne do finansowania przedsiębiorstw.
– Przy finansowaniu fundacji rodzinnych patrzymy kompleksowo – na fundatora, którego zazwyczaj dobrze znamy, na majątek, charakterystykę transakcji i to, co jest jej przedmiotem. Podchodzimy do tego jak w przypadku każdego przedsiębiorstwa – wyjaśnia wiceprezes Banku Pekao S.A.
Warto zwrócić uwagę, że bank, obsługując fundacje rodzinne czy firmy rodzinne, wykorzystuje zagregowaną wiedzę i doświadczenia pochodzące ze współpracy z takimi klientami.
– Mamy wieloletnie relacje z klientami, którzy teraz przechodzą lub planują sukcesję. Chcemy ich wspierać w tym, by firmy działały dobrze przez następne dziesięciolecia – puentuje Magdalena Zmitrowicz.
Partner:
/>