Czy ocena S&P jest wiarygodna? Oto 7 rzeczy, które musisz wiedzieć o ratingach kredytowych

1

2 Agencja napisała wprost, że obawia się o stabilność instytucjonalną polskiej gospodarki. W gospodarce wolnorynkowej to ludzie i firmy decydują o rozwoju, ale to Państwo tworzy ramy życia gospodarczego. Agencje oceniają nie tylko tendencje makroekonomiczne (wzrost gospodarczy i poziom zamożności) i wynikającą z nich sytuację w finansach publicznych, ale także ową stabilność instytucjonalną oznaczającą poszanowanie własności prywatnej i swobód wolnorynkowych, ale także sprawność i niezależność (od zmian na scenie politycznej) instytucji stojących na straży tych swobód. Istotnym jest, aby odnotować, że agencja nie obawia się przede wszystkim o pogorszenie koniunktury, czy też sytuacji finansów publicznych, ale wskazuje, że po ponad 25 latach od zmiany ustroju politycznego stabilność instytucji jest nadal wątpliwa.

3 Oczywiście nie. Najgłośniejsze są oczywiście przypadki Grecji czy Hiszpanii, gdzie agencje zbyt długo zwlekały z obniżeniem ratingu, jak również wpadki z kryzysu z 2008 roku, kiedy agencje kompletnie zignorowały ryzyko skomplikowanych instrumentów dłużnych. Ciekawy jest również przypadek Brazylii sprzed kilkunastu lat, kiedy ocena brazylijskiego długu zaraz po obniżce do ratingu D (bankructwo) zaczęła się poprawiać. Tezy o tym, że agencje manipulują ratingami należy traktować z dystansem, pamiętając, że ostatecznie o sytuacji emitenta decyduje rynek. Nietrafne ratingi dla agencji stanowią ryzyko egzystencjalne.

4 Reakcja na decyzję na rynku walutowym była bardzo mocna – kurs EURPLN otarł się o dawno nieoglądany poziom 4.50. Być może rynek nawet nieco przereagował – decyzja trafiła na rynek w piątkowe popołudnie, kiedy część traderów była już w drodze na weekend. Mniejsza płynność to bardziej skokowe reakcje. Niewykluczone zatem, że złoty odrobi część strat. Trzeba jednak pamiętać, że o kursie walutowym decyduje szereg czynników, w przypadku złotego są to często czynniki globalne. A te obecnie są bardzo niesprzyjające. Gdyby taka decyzja zapadła przed 10 laty, kiedy nastroje w odniesieniu do rynków takich jak Polska były świetne, inwestorzy po chwilowej reakcji mogliby nawet całkowicie zignorować komunikat. Teraz jednak, kiedy obawy o załamanie w Chinach i wzrost na świecie sieją awersję na ryzyko i inwestorzy zastanawiają się raczej skąd uciekać niż gdzie inwestować, niekorzystna decyzja zapada w wyjątkowo niekorzystnym momencie. Zatem pomimo faktu, iż na obecnych poziomach złoty jest fundamentalnie niedowartościowany, przy dalszej eskalacji rynkowego kryzysu ryzyko dalszego osłabienia naszej waluty jest jak najbardziej realne.

5 Warto zauważyć, że agencja na razie nie odniosła się do wpływu zmian w polityce gospodarczej (program 500+, odwrócenie reformy emerytalnej) na finanse publiczne i długoterminowy wzrost gospodarczy. Jest zatem jasnym, że teraz, gdy Polska znalazła się na medialnym świeczniku, wszelkie budzące obawy kroki w zakresie polityki gospodarczej będą mocno eksponowane i rodzić będą ryzyko obniżenia oceny od pozostałych dwóch agencji.

6 Z ratingiem jest jak z zaufaniem – zdobywa się je trudno, a traci szybko. Raz utracone jest trudne od odbudowania. Rządy dbające o poszanowanie wolności gospodarczych, prawa własności, równowagę finansów publicznych oraz prowadzące politykę promującą stabilność cen i długofalowy wzrost gospodarczy kładą grunt potrzebny pod poprawę ratingów w przyszłości.