Rosyjskie rezerwy walutowe i złota. Jaka jest ich wartość i gdzie są ulokowane?

Z danych Centralnego Banku Rosji wynika, że rezerwy złota i walut obcych w tym kraju w ostatnich latach systematycznie rosły. Na początku 2018 r. rosyjskie rezerwy wynosiły prawie 448 miliardów dolarów. Obecnie w wojennej skarbonce Rosji znajduje się około 630 miliardów dolarów, co oznacza wzrost o 41 proc. „To wystarczyłoby na opłacenie całego importu przez rok bez konieczności eksportowania czegokolwiek przez Rosję” – mówi główny ekonomista niemieckiego Commerzbanku Jörg Krämer.

Jednak w weekend Zachód podjął działania, których celem jest poważne ograniczenie zdolności Rosji do wykorzystania tych rezerw. Te kroki to część odpowiedzi na inwazję tego kraju na Ukrainę. Wśród nałożonych sankcji USA ogłosiły, że zablokują dolarowe aktywa rosyjskiego banku centralnego i jego Funduszu Inwestycji Bezpośrednich. Do sankcji przyłączyła się też Unia Europejska i inne kraje.

Kto trzyma rezerwy banku centralnego Rosji?

Według niedostępnego obecnie raportu rosyjskiego banku centralnego zapisanego w internetowym archiwum Wayback Machine, Chiny były największym zagranicznym posiadaczem rezerw rosyjskiego banku centralnego. Na dzień 30. czerwca 2021 r. około 13,8 procent wszystkich rosyjskich rezerw utrzymywanych w złocie i walutach obcych (głównie w juanach) znajdowało się właśnie w Chinach. Największy udział rezerw, stanowiący 21,7 proc. rezerw., był utrzymywany w samej Rosji w postaci złota.

Wraz z postępującymi sankcjami wobec rosyjskiego banku centralnego Rosja prawdopodobnie nadal będzie zarządzała około jedną trzecią swoich obecnych rezerw o wartości 630 miliardów dolarów za pośrednictwem krajowego złota i chińskiego juana. Lokalizacja kolejnych 10 proc. rezerw nie jest określona w raporcie, a 5 proc. jest w posiadaniu międzynarodowych instytucji finansowych.

Kraje UE, wraz z Wielką Brytanią, USA i Kanadą, zdecydowały się w sobotę zamrozić aktywa powiązane z rosyjskim bankiem centralnym i znajdujące się pod ich jurysdykcją. Według najnowszego raportu około 25 procent rosyjskich aktywów rezerwowych znajdowało się we Francji, Niemczech i Austrii. Całkowite rezerwy utrzymywane w euro wynosiły około 32 procent.

Po dedolaryzacji rosyjskich rezerw w ostatnich latach, aktywa dolarowe stanowiły tylko około 16 procent rosyjskich zapasów. Od zeszłego roku Stany Zjednoczone posiadały tylko 6,6 procent rosyjskich rezerw. W Japonii ulokowane jest około 10 proc. rosyjskich rezerw. Japonia poinformowała w poniedziałek, że także współpracuje z grupą G7 w sprawie sankcji wobec rosyjskiego banku centralnego.

Łącznie ponad trzy czwarte rezerw rosyjskiego banku centralnego to aktywa w walutach obcych. Około połowa to papiery wartościowe w walutach obcych, takie jak obligacje rządowe, które nigdy nie opuszczają kraju emisji. Około 25 procent jest powiązanych z zagranicznymi bankami krajowymi, prywatnymi zagranicznymi bankami, Bankiem Rozrachunków Międzynarodowych i MFW. Około 20 procent rezerw utrzymywanych jest w złocie, a pozostała część to kwota utrzymywana dla Rosji przez MFW i papierach wartościowych z gwarancję odkupu.