Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Zagadkowe napisy na polskich czołgach
Służby prasowe jednostek na terenie całego kraju systematycznie publikują zdjęcia przedstawiające czołgi i inny sprzęt ciężki w trakcie ćwiczeń poligonowych. Choć przeciętny czytelnik przejdzie obok nich z obojętnością, to prawdziwi koneserzy dostrzegą szereg ciekawych szczegółów, których wojsko dyskretnie się podzieliło.
Na dostępnych w Internecie zdjęciach możemy dostrzec nowoczesne czołgi Leopard 2A5 oraz 2PL, na których widnieją napisy “Zmora”, “Wales”, “Hary”, “Hubal”. Omawiane nazwy, to nic innego jak pseudonimy żołnierzy AK, których używali w trakcie Drugiej Wojny Światowej. I tak dla przykładu, Zmora to pseudonim plutonowego podchorążego Andrzeja Rogalskiego, który brał udział w Powstaniu Warszawskim.
/>
Henryk Dobrzański, ps. „Hubal” to dobrze znany wśród miłośników historii major kawalerii Wojska Polskiego znany jako ostatni polski „zagończyk". Pseudonim Hary należał do innego powstańca warszawskiego — Mirosława Charzyńskiego. Takich patronów pojawi się z pewnością więcej.
/>
Przedwojenna tradycja
W Wojsku Polskim istniało przed II Wojną Światową wiele, dziś zapomnianych zwyczajów. Są stare tradycje, które są dziś łamane. Doskonałym przykładem jest rezygnacja z biało-czerwonej szachownicy na polskich F-35A. Z uwagi na zastosowanie specjalnej farby, która pochłania fale radarowe, postanowiono, że szachownica na tych samolotach będzie w odcieniach szarości.
/>
Są też tradycje, do których się powraca. Tutaj doskonałym przykładem będzie z kolei Marynarka Wojenna. MON kilka miesięcy temu przedstawił projekt ustawy, zgodnie z którą przywrócony zostanie używany przed laty proporzec. Innym zwyczajem, do którego powróciła armia, jest tradycja nadawania imion czołgom.
Do tej tradycyjny postanowili nawiązać jako pierwsi żołnierze z 1. Warszawskiej Brygady Pancernej. Jak poinformowali na swoich social media, nawiązując do tradycji okresu międzywojennego i II Wojny Światowej przywrócony zostanie zwyczaj nadawania imion czołgom. Pierwszy polski Abrams podczas specjalnej uroczystości otrzymał już swoje imię - „Sitek-21”.
/>
Nazwa ta nawiązuje do żołnierza 1. Warszawskiej Brygady Pancernej, 21-letni sierż. Mateusza Sitka (pośmiertnie został awansowany z szeregowego na sierżanta), który zmarł 6 czerwca z powodu ran poniesionych po ataku nożem a granicy polsko-białoruskiej. Żołnierz został odznaczony za swoją służbę Złotym Medalem „Za Zasługi dla Obronności Kraju”.
Esprit de corps
Takie zmiany mają na celu budowanie esprit de corps, czyli ducha wspólnoty. Dla przykładu w Stanach Zjednoczonych na cześć zasłużonych żołnierzy nazywane są całe rodziny pojazdów. Trudno znaleźć bardziej rozpoznawalny symbol US Army niż czołg M1 Abrams. Ten swoją nazwę zawdzięcza amerykańskiemu generałowi Creightonowi Abrams.
Jest także bardziej świeży przykład. Amerykanie wprowadzają do służby nowy rodzaj pojazdów. Czołg lekki M10 Booker służyć ma w lekkich dywizjach US Army. Docelowo w ręce żołnierzy trafić ma pół tysiąca takich pojazdów. Ten został tak nazwany na cześć nie jednego, a dwóch żołnierzy: szeregowego Roberta D. Bookera oraz sierżanta sztabowego Stevona Bookera. Pierwszy zginął w czasie II Wojny Światowej, a drugi podczas Inwazji na Irak w 2003 roku.
/>
Podobne zabiegi nie dotyczą zresztą jedynie czołgów. Podstawowy amerykański bojowy wóz piechoty M2 jest bardziej znany jako Bradley. Pojazd został tak nazwany na cześć Omar Bradley, amerykańskiego generała służącego w czasie I i II Wojny Światowej.
Jakie czołgi posiada Polska?
Polska flota czołgów jest naprawdę wyjątkowa. Możemy znaleźć w niej przedstawicieli aż czterech czołowych rodzin pancernych na świecie. Przede wszystkim są to jeszcze stare poradzieckie czołgi T-72 oraz PT-91 Twardy czyli polska modernizacja tego wozu. Czołgi PT-91 powstawały w latach 1994-2002. Przed wojną mieliśmy 232 sztuki.
Oprócz tego można mówić o trzech nowoczesnych, zachodnich typach. Od Niemców otrzymaliśmy czołgi Leopard 2A4 oraz Leopard 2A5. Te przyszły do nas w Dwóch transzach. W latach 2002-2003 na stan Wojska Polskiego przyjęto 128 Leopardów 2A4, a w latach 2014-2015 105 Leopardów 2A5 i 14 Leopardów 2A4. 14 wozów w wersji 2A4 posłaliśmy na Ukrainę. Dodatkowo od 2020 roku modernizujemy Leopardy 2A4 do standardu 2PL.
/>
W 2022 roku zakupiliśmy 250 czołgów M1A2SEPv3 Abrams. W 2023 roku zakup uzupełniono o 116 używanych M1A1FEP. Druga umowa została już zrealizowana, a dostawy nowszego wariantu mają rozpocząć się jeszcze w tym roku. Czwartą rodziną są koreańskie Czarne Pantery. Dotychczas zamówiono 180 sztuk czołgów K2, a do portów przypłynęło ich 71. Otwarcie mówi się o podpisaniu w najbliższych miesiącach umowy na kolejne 180 sztuk.
