Zamknięcie uczelni z powodu pandemii COVID-19 spowodowało duże zmiany na rynku najmu studenckiego. Tylko 37% ankietowanych zadeklarowało, że ich sytuacja mieszkaniowa po wprowadzeniu przez rząd obostrzeń nie zmieniła się. Pozostałe 63% studentów zdecydowało się na wyprowadzkę bądź negocjowanie ceny najmu, podał Związek Banków Polskich (ZBP), powołując się na raport Centrum AMRON i Warszawskiego Instytutu Bankowości pt. "Studenci na rynku nieruchomości 2020". W ocenie ekspertów, w roku akademickim 2020/21 należy spodziewać się obniżki cen najmu.
Na zerwanie lub zawieszenie umowy najmu i wyjazd z miasta studiowania zdecydowało się 27% badanych. 15% studentów mogło liczyć na obniżkę czynszu w dotychczasowym miejscu najmu, a kolejne 15% zmieniło lokum na tańsze. 2% ankietowanych płaciło za najem tyle samo, pomimo zmiany miejsca zamieszkania. W 2% przypadków studenci wyprowadzili się z miasta studiowania, ale nadal musieli pokrywać całą opłatę ze względu na obowiązywanie umowy.
"Rynek najmu studenckiego cieszy się dużym zainteresowaniem zarówno wśród inwestorów komercyjnych, jak i osób prywatnych. Dzięki współpracy z koordynatorami programu Nowoczesne Zarządzanie Biznesem korzystamy z bezpośrednich kontaktów ze studentami większości ośrodków akademickich w Polsce i z pierwszej ręki otrzymujemy aktualne i wiarygodne informacje o warunkach mieszkaniowych w najmie studenckim - będziemy uważnie obserwowali rozwój sytuacji na tym rynku" - powiedział prezes Centrum Prawa Bankowego i Informacji; Centrum AMRON Jacek Furga, cytowany w komunikacie.
Według raportu, 66% ankietowanych studentów kształcących się w 19 ośrodkach akademickich w Polsce wynajmuje lokum odpłatnie. Najwięcej, bo 52% wszystkich respondentów zadeklarowało, że są najemcami prywatnej nieruchomości, natomiast 14% wskazało na zakwaterowanie w akademiku. 27% ankietowanych mieszka u rodziny lub znajomych i nie płaci za najem, zaś 7% studentów posiada własną nieruchomość.
Miesięczne opłaty za najem ponoszone przez studentów są zróżnicowane i zależą od wielu czynników. W grupie ankietowanych wahały się od 270 zł za pokój w akademiku uczelnianym do nawet 2 500 zł za całe mieszkanie na wyłączność. Studenci uwzględniali w odpowiedzi całkowity czynsz najmu, dodając przeciętne opłaty za media i czynsz administracyjny. 88% badanych zadeklarowało, że ich miesięczna opłata za najem była mniejsza lub równa 1 000 zł. Pozostałe 12% osób płaciło więcej niż 1 000 zł miesięcznie. Biorąc pod uwagę przedziały 250-złotowe, najwięcej ankietowanych (36%) wskazało na czynsze najmu rzędu 500-750 zł. Opłaty od 250 zł do 500 zł ponosiło 28% studentów, zaś od 750 zł do 1 000 zł - 24% z nich. Najmniej, bo tylko 2% badanych, zdecydowało się wynajmować lokum po cenie wyższej niż 1 500 zł, czytamy dalej.
Z dziewięciu dostępnych czynników mających największy wpływ na wybór najmowanej nieruchomości, najwięcej z ankietowanych studentów jako jeden z najważniejszych wskazało cenę. Taka odpowiedź pojawiła się 1 364 razy.
"Ankietowani w dużym stopniu zwracali także uwagę na odległość od uczelni (1 148), dostępność komunikacyjną (1 001) i standard lokalu (634). Mniej istotnymi czynnikami okazały się: bezpieczeństwo dzielnicy, odległość od centrum, infrastruktura handlowa i usługowa, bliskość znajomych czy też tereny rekreacyjne. Pojawiły się także pojedyncze ciekawe odpowiedzi, np.: duża szafa, możliwość mieszkania ze zwierzęciem, czy też presja czasu przy podejmowaniu decyzji o najmie" - wskazano w raporcie.
Badanie ankietowe przeprowadzone w dziewiętnastu miastach Polski wykazało, że najwięcej studenci musieli zapłacić za najem mieszkania w pojedynkę - średnio 1 316 zł miesięcznie. Pokój w lokalu lub domu kosztował średnio 716 zł. Przeciętna opłata za zakwaterowanie w akademiku prywatnym wyniosła 649 zł. Zdecydowanie najtańszą opcją był akademik uczelniany, za który ankietowani płacili przeciętnie 397 zł/m-c.
"Najwyższe miesięczne koszty wynajmu pokoju lub mieszkania współdzielonego notowaliśmy w Warszawie. W badanym okresie średnie całkowite opłaty wynosiły tutaj 948 zł miesięcznie. Wysokie koszty najmu ponosili również najemcy w Trójmieście i Wrocławiu, gdzie średnie miesięczne czynsze były równe odpowiednio 915 zł i 903 zł. W Krakowie i Poznaniu za lokum przeciętnie trzeba było zapłacić nieco powyżej 800 zł/m-c. W drugiej grupie miast o średnim poziomie kosztów najmu studenckiego znalazły się Szczecin (800 zł), Łódź (774 zł), Katowice (706 zł), Toruń (702 zł) i Lublin (678 zł). Do ostatniej grupy, w której przeciętne opłaty za najem były najniższe, zaklasyfikowano Olsztyn (675 zł), Zieloną Górę (646 zł), Kielce (633 zł) i Rzeszów (572 zł). Różnica pomiędzy przeciętnie najdroższym i najtańszym pod względem najmu studenckiego miastem wyniosła 376 zł" - czytamy także.
Analiza cen najmu w zależności od standardu wykazała, że za mieszkanie w wysokim standardzie trzeba było zapłacić średnio 968 zł miesięcznie. To więcej niż w przypadku przeciętnego i niskiego standardu, odpowiednio o 230 i 423 zł, zaznaczono.
Z raportu wynika, że na pierwszym roku tylko 5% badanych było właścicielami lokalu lub domu. W kolejnych latach studiów odsetek ten rośnie o 1 pkt proc. do czwartego roku włącznie. Na ostatnim roku wynosi natomiast aż 13%, czyli o 8 pkt proc. więcej niż na początku studiów. W przypadku zakwaterowania w akademiku trend jest odmienny. Na studiach pierwszego stopnia więcej osób wybiera akademik niż na studiach drugiego stopnia. Najwięcej ankietowanych zadeklarowało mieszkanie w domu studenckim na drugim roku studiów (16%), natomiast najmniej na piątym roku (11%). Badanie wykazało, że największy odsetek najemców prywatnej nieruchomości występuje na czwartym roku i wynosi 58%. Mieszkanie u rodziny lub znajomych bez ponoszenia opłat za najem najpopularniejsze było wśród studentów drugiego roku. 29% z nich zadeklarowało tę opcję.
Poszukując nieruchomości do najmu, studenci najczęściej korzystali ze źródeł internetowych. 51% z nich zawarło umowę po znalezieniu ogłoszenia na dedykowanym serwisie, np. OLX, Otodom, Gratka itp., 14% ankietowanych natrafiło na najlepszą ofertę na stronie uczelni lub samorządu, zaś 11% w mediach społecznościowych. Co piąty ankietowany o możliwości najmu nieruchomości, w której mieszka, dowiedział się od rodziny lub znajomych. Zaledwie 3% badanych znalazło lokum za pośrednictwem tablicy ogłoszeń na uczelni.
Analiza oparta została na wynikach 2 810 ankiet przeprowadzonych wśród studentów studiów stacjonarnych I i II stopnia. Zgodnie z założeniem, wyniki przedstawione w raporcie dotyczą jedynie osób kształcących się na studiach dziennych. Dodatkowo zebrano 516 odpowiedzi od studentów niestacjonarnych, które nie zostały wykorzystane w badaniu z uwagi na niską reprezentatywność próby.
Respondenci są odbiorcami programu edukacyjnego Nowoczesne Zarządzanie Biznesem, realizowanego przez Centrum Prawa Bankowego i Informacji Sp. z o.o. Ankiety pozyskano w sposób audytoryjny nadzorowany oraz internetowy.
Badanie zrealizowano w Warszawie, Wrocławiu, Krakowie, Poznaniu, Gdańsku, Gdyni, Sopocie, Lublinie, Toruniu, Zielonej Górze, Łodzi, Rzeszowie, Białymstoku, Bydgoszczy, Katowicach, Kielcach, Olsztynie, Szczecinie i Koszalinie. Okres badania obejmuje 5 miesięcy roku akademickiego 2019/2020, zawierających się między lutym a czerwcem 2020 roku.