Co to jest „zegar zagłady”?

„Zegar zagłady” jest symbolicznym narzędziem wprowadzonym do przestrzeni publicznej w 1947 roku przez badaczy z Uniwersytetu Chicagowskiego. Pokazuje czas, jako pozostał do zagłady ludzkości. Liczba minut do północy to stopień zagrożenia nuklearnego, środowiskowego lub technologicznego, który jest systematycznie uaktualniany.

Pierwszy odczyt wskazywał na 7 minut przed północą. Jego ustawienie jest umowne i zależy od ustaleń uczonych. Bardzo blisko „północy” byliśmy w latach 50. w czasie tzw. kryzysu kubańskiego. Kolejne rekordowo złe odczyty przypadły na szczyt wyścigu zbrojeń w latach 80. Ostatnie zmiany i osiągnięty wynik to przede wszystkim skutek obaw o szybko postępujące zmiany klimatyczne.

Ludzkość rekordowo blisko zagłady

Ostatni rekord jest pochodną zagrożenia bronią jądrową, klimatycznych zmian i niewłaściwego wykorzystywania nauk biologicznych i nowych technologii. Wpływ na decyzję osób aktualizujących zegar ma także deklaracja nowego prezydenta Stanów Zjednoczonych Donalda Trumpa o „wystąpieniu” kraju z porozumienia paryskiego.

Po raz pierwszy zegar wskazywał na mniej niż dwie minuty przed północą w 2020 roku, co było pochodną wybuchu pandemii koronawirusa, postępowania zmian klimatycznych, rozprzestrzeniania się fake newsów oraz pogorszenia geopolitycznej sytuacji na świecie. Wojna w Ukrainie przesunęła wskazówkę o kolejne 17 sekund.

Kolejne technologiczne ryzyka

Jednym z głównych ryzyk jest rozwój sztucznej inteligencji, zwłaszcza jeśli osiągnie poziom ogólnej inteligencji przewyższającej człowieka. Może to prowadzić do utraty kontroli nad systemami decyzyjnymi, które mogłyby działać w sposób nieprzewidywalny lub sprzeczny z interesami ludzkości. Istnieje również ryzyko wykorzystania AI w systemach wojskowych, gdzie autonomiczne drony i roboty bojowe mogą podejmować decyzje o życiu i śmierci bez ludzkiej interwencji.

Kolejnym zagrożeniem jest rozwój biologii syntetycznej i inżynierii genetycznej. Możliwość edycji genomu człowieka może prowadzić do nieetycznych eksperymentów, a potencjalne błędy w manipulacji genetycznej mogą skutkować powstaniem nowych, nieznanych chorób. Istnieje też ryzyko użycia biotechnologii do celów terrorystycznych, na przykład poprzez stworzenie broni biologicznej, która mogłaby wymknąć się spod kontroli.