Czterech prokuratorów i kilkudziesięciu policjantów zajmuje się pozwami złożonymi przez warszawską kancelarię współpracującą z niemiecką firmą prawną w interesie producentów filmowych.
Poniedziałkowy poranek na jednym z warszawskich posterunków. Starszy aspirant spisuje zeznania 30-letniego mieszkańca Warszawy, który został wezwany jako świadek w związku z nielegalnym rozpowszechnianiem utworu, a konkretnie filmu „Czarny czwartek”. – Na wezwaniu mam numer pięćset któryś… Czy to oznacza, że jestem też pięćsetktórąś osobą wezwaną w tej sprawie?
– Tak. I nie ostatnią. Mam już ponad 230 nadgodzin z powodu papierkowej roboty przy tych wezwaniach. Ale to i tak nic, bo rekordzista u nas zajmujący się tymi sprawami ma ich już ponad 700 – odpowiada policjant.
Czytaj więcej: Nielegalne pobieranie filmów: Producent "Obławy" ściga internautów
Nie jest to odosobniony przykład. Jak wynika z danych zebranych przez DGP, co najmniej 100 tysięcy internautów albo już dostało takie wezwania do złożenia zeznań, albo dostanie je w najbliższym czasie. Po tych wezwaniach czeka je kolejna niespodzianka: pismo z propozycją przedsądowej ugody z rachunkiem na 550 złotych.
Tak wygląda system opracowany przez niemiecką firmę Baseprotect. O tym, że namawia polskich producentów filmowych do udzielenia jej pełnomocnictw w sprawie łamania praw autorskich, piszemy od wielu miesięcy. Najpierw namówiła do tego producenta „Czarnego czwartku. Janek Wiśniewski padł” firmę NordFilm, potem odpowiedzialną za produkcję „Obławy” i „Być jak Kazimierz Deyna” Scorpion Arte, a następnie Ent One odpowiedzialną za „Last minute”. Ostatnio do jej klientów dołączyła także Film IT, który wyprodukował „Drogówkę”.
– Sami się do nas zgłosili, zresztą jako jedna z kilku firm, które proponowały, że pomogą nam walczyć z piratami. Baseprotect przekonała nas do swojej oferty tym, że ma już w Polsce spore doświadczenie i wypracowaną konkretną ścieżkę dochodzenia roszczeń – mówi nam Dariusz Pietrykowski z Film IT.
Ta „wypracowana ścieżka” to współpraca z warszawską Kancelarią Anny Łuczak, która w imieniu producentów filmowych składa w pruszkowskiej prokuraturze rejonowej zawiadomienia o popełnianiu przestępstwa z art. 116 prawa autorskiego. Zgodnie z tym przepisem, kto bez uprawnienia albo wbrew jego warunkom rozpowszechnia cudzy utwór w wersji oryginalnej albo w postaci opracowania, artystyczne wykonanie, fonogram, wideogram lub nagranie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Po takim zawiadomieniu prokuratura rozpoczyna śledztwo w sprawie. Pierwsza taka sprawa w Pruszkowie z wniosku kancelarii Anny Łuczak zaczęła się niemal dokładnie rok temu. Dziś, jak informuje nas rzecznik warszawskiej prokuratury okręgowej, nad tymi sprawami pracuje już czterech prokuratorów – każdy zajmuje się jednym filmem.
– Prokuratura uważa, że ten film nielegalnie ściągnięto nawet 300 tysięcy razy, Baseprotect podawał nam trochę niższą liczbę osób, tyle że odpowiedzialnych za jego nielegalne rozpowszechnianie. Oczywiście nie zakładamy, że każde takie pobranie jest równoznaczne ze sprzedanym biletem kinowym, ale przecież „Drogówka” jest dostępna także w legalnych serwisach VOD i one ewidentnie w wyniku piractwa podobnie jak i my jako producenci ponoszą straty – dodaje Pietrykowski.
Prokuratura na podstawie listy IP internautów, którzy nielegalnie wskazane filmy rozpowszechniali, kieruje wnioski do dostawców internetowych o podanie, do kogo konkretnie dane IP należy. Ci zgodnie z Ustawą o Świadczeniu Usług Internetowych takie dane muszą udostępnić. Następnie internauci są wzywani do złożenia zeznań. Kancelaria jako strona w sprawie, mając wgląd do dokumentacji przygotowywanej przez prokuraturę, wysyła do nich propozycje ugody, o ile zapłacą karę: 550 złotych. – Raczej nie oceniałbym działań tej kancelarii w ramach „copyright trollingu”, bo jednak występuje ona w interesie konkretnych producentów, których prawa autorskie zostały naruszone. Aczkolwiek są pewne elementy tego działania, które budzą kontrowersje – mówi nam radca prawny Piotr Iwanicki specjalizujący się w prawie nowych technologii, prowadzący bloga Geeklaw.pl. – Tym kontrowersyjnym elementem jest wysyłanie do osób, które „namierzy” prokuratura, wezwań do zawarcia ugody, w których znajduje się zapis o tym, że zapłata jest równoważna z zaspokojeniem „prawnokarnych roszczeń” – dodaje ekspert i tłumaczy, że nawet podpisanie takiej ugody i zapłacenie wnioskowanej kary przed odpowiedzialnością karną nie chroni. Prokuratura przecież raz rozpoczętego postępowania nawet w przypadku ugody nie musi zakończyć, bo cofnięcie wniosku o ściganie uzależnione jest od zgody prokuratora.
Ile osób zdecydowało się zapłacić – nie wiadomo. Kancelaria Anny Łuczak mimo naszych wielokrotnych próśb o kontakt nie odpowiedziała. Prokuratura wie tylko tyle, że dotychczas żadnemu z internautów nie postawiła jeszcze zarzutów. – Wątpliwości może budzić takie instrumentalne traktowanie prawa, a oni je tak traktują: wszczynają masowo postępowania, angażują masę urzędników po to, żeby zarobić – dodaje Iwanicki.
Jeden z operatorów komentuje: – Innowacyjny biznesmodel, nie ma co. Musi być na tym wysoka stopa zwrotu.
Czytaj też: Nowa fala piratów: jak walczyć z nielegalnymi serwisami streamingowymi?
