Kłopoty branży motoryzacyjne są coraz większe, a ogłoszenie upadłości na mocy rozdziału 11 przez Northvolt AB, to jak dotąd największe niepowodzenie jakie dotknęło europejski sektor samochodowy. Jednak skutki niewypłacalności szwedzkiego producenta baterii rozprzestrzeniają się w całym regionie.

Według analizy Bloomberg News, 12. z 16. planowanych europejskich fabryk baterii zostało opóźnionych lub anulowanych.

Tymczasem azjatyckie firmy z powodzeniem inwestują w takie projekty na terenie Europy. 10. z 13. projektów w regionie realizowanych przez azjatyckich producentów, takich jak chińska Contemporary Amperex Technology i południowokoreański Samsung SDI, jest na dobrej drodze do uruchomienia.

Sugeruje to, że azjatyckie firmy będą miały coraz większy wpływ na sektor, stawiając zachodnich producentów samochodów w niekorzystnej sytuacji konkurencyjnej w przypadku kryzysu podaży lub konfliktu politycznego.

ikona lupy />
Projekty baterii EV wspierane przez europejskie firmy / Bloomberg

Gigantyczna przewaga Chin

Popyt na pojazdy elektryczne maleje, co dotkliwie odczuwają Volkswagen i BMW, główni zwolennicy szwedzkiego startupu. Ponadto lokalni producenci mają problemy z opanowaniem technologii.

Tymczasem firmy takie jak CATL i BYD mają wieloletnią przewagę technologiczną i sprzedają akumulatory po bezkonkurencyjnych cenach, podczas gdy europejscy rywale chińskich firm zmagają się ze zwiększeniem produkcji, a powolna sprzedaż pojazdów elektrycznych w regionie skłoniła ich klientów z branży motoryzacyjnej do wycofania się z planów elektryfikacji i anulowania zamówień na akumulatory.

„Niepowodzenie w ustanowieniu krajowych zdolności produkcyjnych akumulatorów zagraża samemu istnieniu przemysłu motoryzacyjnego w Europie” — powiedział Bloombergowi Andy Palmer, były dyrektor generalny Aston Martin Global Lagonda Holdings Plc.

Chiny dostarczają około 80 proc. światowych baterii litowo-jonowych i są siedzibą dla 6. z 10. największych producentów baterii do pojazdów elektrycznych na świecie, według BloombergNEF.

Chińska zdolność produkcyjna ogniw jest już na poziomie znacznie wyższym niż światowy popyt na pojazdy elektryczne, przez co ceny baterii gwałtownie spadły, podnosząc poprzeczkę dla nowych uczestników rynku.

Europejskie firmy padają jak muchy

Mercedes-Benz i Stellantis — które zmagają się ze spadającą sprzedażą — wstrzymały prace nad dwoma zakładami baterii w Niemczech i Włoszech. Volkswagen, który naciska na bezprecedensowe obniżki kosztów w Niemczech, zasygnalizował, że jego europejskie fabryki ogniw mogą potrzebować więcej czasu, aby osiągnąć pełną wydajność. Brytyjski startup produkujący baterie Britishvolt Ltd. upadł w zeszłym roku, zanim udało mu się otworzyć planowaną lokalizację o wartości 3,8 miliarda funtów (4,8 miliarda dolarów) w Blyth.

Kolejną ofiarą jest Northvolt, który był uważany za największą nadzieję Europy na lokalnego czempiona produkcji baterii, po tym jak firma zgromadziła około 55 miliardów dolarów zamówień na ogniwa. Jednak firma założona przez byłych dyrektorów Tesli, która miała ambitne plany dotyczące fabryk w Szwecji, Niemczech i Kanadzie, miała problemy ze zwiększeniem produkcji przy jednoczesnym utrzymaniu kosztów na niskim poziomie. To zakończyło się zwolnieniem jednej piątej pracowników, zamknięciem dwóch zakładów produkcji materiałów katodowych w Szwecji i po zgromadzeniu ponad 5,8 miliarda dolarów długu wnioskiem o ochronę przed bankructwem w USA.

ikona lupy />
Plany budowy fabryki baterii EV o wartości 36 miliardów dolarów w Europie stoją w obliczu niepowodzeń / Bloomberg

Spóźniona reakcja Europy

Europa traci częściowo dlatego, że jej producenci samochodów powoli przechodzą na technologię akumulatorów. Podczas gdy Europa się ociągała, Chiny pędziły do ​​przodu, inwestując masowo we własny krajowy przemysł pojazdów elektrycznych. Tymczasem europejscy producenci VW, BMW i Mercedes chcieli sprzedawać swoje dochodowe, paliwożerne samochody tak długo, jak to możliwe. NatomiastBYD, który zaczynał od produkcji akumulatorów do telefonów komórkowych, wprowadził swój pierwszy samochód elektryczny już w 2008 roku.

To sprawiło, że w momencie, gdy europejscy producenci samochodów postawili wszystko na samochody elektryczne w 2021 roku, CATL stał się już największym producentem akumulatorów na świecie, a BYD był główną siłą napędową w rozwoju pojazdów elektrycznych i ogniw.

ikona lupy />
Łączna zdolność produkcyjna ogniw baterii litowo-jonowych w Europie / Bloomberg

Europejskie wysiłki na rzecz tworzenia lokalnych liderów w dziedzinie baterii nabrały rozpędu w ostatnich latach. Jednak tu pojawił się kolejny problem - region zmaga się z niedoborem wykwalifikowanych techników i wysokimi kosztami energii, powiedziała Liana Cipcigan, profesor na Uniwersytecie w Cardiff. Tymczasem utworzenie wydajnych fabryk okazało się bardziej skomplikowane, niż oczekiwano. Powielanie produkcji o wysokiej wydajności wymaga dostrojenia ponad tysiąca procesów, co sprawia, że ​​bezpośrednie powielanie chińskich lub koreańskich zakładów jest praktycznie niemożliwe.