Trzykrotny wzrost stawek. Z 5000 złotych podskoczą aż do 15.000 złotych. Kto odczuje te bolesne zmiany?

Kara grzywny powinna być realnym i odczuwalnym zagrożeniem

Podstawowa funkcja, jaką muszą spełniać kary grzywny to przymuszenie do określonego w obowiązujących przepisach zachowania – działania lub zaniechania. Jednak nie zawsze taki efekt udaje się osiągnąć. Często jest tak dlatego, że wysokość kary określona w przepisach nie przystaje do rzeczywistości i nie stanowi w rzeczywistości zagrożenia. To dlatego Komisja Kodyfikacyjna Prawa Cywilnego przygotowała projekt zmian w przepisach dotyczących postępowania cywilnego, który zakłada istotne podwyższenie maksymalnych kwot grzywien, które mogą być nakładane w postępowaniu cywilnym oraz egzekucyjnym. Ma to sprawić, że przewidziane w przepisach kary ponownie będą mogły pełnić swoją funkcję, bo będą bardziej dostosowane do realnej siły nabywczej pieniądza, która od 2016 roku w wyniku procesów inflacyjnych istotnie się zmieniła. Zmiany dotkną też pracodawców i będą dotyczyły zasad ich współpracy z komornikami.

Współpraca pracodawcy z komornikiem jest konieczna

Egzekucja może być prowadzona m.in. z wynagrodzenia dłużnika. Komornik przystępuje do niej przez jego zajęcie. Jak można się od razu domyślać, aby mógł skutecznie tego dokonać, niezbędna jest w tym zakresie współpraca z pracodawcą. Zgodnie z obowiązującymi przepisami komornik zawiadamia dłużnika, że do wysokości egzekwowanego świadczenia i aż do pełnego pokrycia długu nie wolno mu odbierać wynagrodzenia poza częścią wolną od zajęcia ani rozporządzać nim w żaden inny sposób. Dotyczy to w szczególności periodycznego wynagrodzenia za pracę i wynagrodzenia za prace zlecone oraz nagród i premii przysługujących dłużnikowi za okres jego zatrudnienia, jak również związanego ze stosunkiem pracy zysku lub udziału w funduszu zakładowym oraz wszelkich innych funduszach, pozostających w związku ze stosunkiem pracy. Jednocześnie komornik wzywa pracodawcę, aby we wskazanych powyżej granicach nie wypłacał dłużnikowi poza częścią wolną od zajęcia żadnego wynagrodzenia, lecz przekazywał je:
1) bezpośrednio wierzycielowi egzekwującemu, zawiadamiając komornika o pierwszej wypłacie, albo
2) komornikowi w wypadku, gdy do wynagrodzenia jest lub zostanie w dalszym toku postępowania egzekucyjnego skierowana jeszcze inna egzekucja, a wynagrodzenie w części wymagalnej nie wystarcza na pokrycie wszystkich egzekwowanych świadczeń wymagalnych. Komornik może również wezwać pracodawcę do przekazywania mu zajętego wynagrodzenia bezpośrednio.

Obowiązki pracodawcy związane z egzekucją określono w przepisach

Dokonując zajęcia wynagrodzenia, komornik wzywa ponadto pracodawcę, aby w ciągu tygodnia:
1) przedstawił za okres trzech miesięcy poprzedzających zajęcie, za każdy miesiąc oddzielnie, zestawienie periodycznego wynagrodzenia dłużnika za pracę oraz oddzielnie jego dochodu z wszelkich innych tytułów;
2) podał, w jakiej kwocie i w jakich terminach zajęte wynagrodzenie będzie przekazywane wierzycielowi;
3) w razie istnienia przeszkód do wypłacenia wynagrodzenia za pracę złożył oświadczenie o rodzaju tych przeszkód, a w szczególności podał, czy inne osoby roszczą sobie prawa, czy i w jakim sądzie toczy się sprawa o zajęte wynagrodzenie i czy oraz o jakie roszczenia została skierowana do zajętego wynagrodzenia egzekucja przez innych wierzycieli.
Dodatkowo pracodawca jest zobowiązany do niezwłocznego zawiadomienia komornika oraz wierzyciela o każdej zmianie tych okoliczności.

A co, jeśli pracodawca nie wywiąże się ze swoich obowiązków? To właśnie w takiej sytuacji komornik wymierzy mu grzywnę. Jak wynika z art. 886 ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego, jej wysokość to obecnie do 5000 złotych. Taka grzywna jest powtarzana, jeżeli pracodawca nadal uchyla się od wykonania tych czynności w dodatkowo wyznaczonym terminie. Zgodnie z przedstawioną propozycją zmian, kwota ta miałaby trzykrotnie wzrosnąć, a górna granica grzywny zostać określona na 15.000 złotych. Takie urealnienie sankcji miałoby umożliwić komornikom skuteczną realizację zadań.