Dług publiczny

Gospodarki państw europejskich pod koniec pierwszego kwartału 2021 r. nadal w dużym stopniu pozostawały pod wpływem środków pomocowych mających na celu złagodzenie gospodarczych i społecznych skutków pandemii koronawirusa oraz programów naprawczych, które przejawiały się w postaci zwiększonych potrzeb finansowych. W takich warunkach zadłużenie w relacji do PKB w strefie euro po raz pierwszy przekroczyło 100 proc. i wyniosło 100,5 proc., wobec 97,8 proc. na koniec IV kwartału 2020 r. W całej UE wskaźnik ten wzrósł z 90,5 proc. do 92,9 proc. W porównaniu z I kwartałem 2020 r. relacja długu publicznego do PKB zwiększyła się zarówno w strefie euro (z 86,1 proc. do 100,5 proc.), jak i w UE (z 79,2 proc. do 92,9 proc.).

Na koniec I kwartału 2021 r. dłużne papiery wartościowe stanowiły 82,6 proc. w strefie euro i 82,2 proc. długu sektora instytucji rządowych i samorządowych UE. Kredyty odpowiadały odpowiednio za 14,2 proc. i 14,7 proc., a waluty i depozyty za 3,2 proc. długu strefy euro i 3,1 proc. długu publicznego UE.

Najwyższą relację długu publicznego do PKB na koniec I kwartału 2021 r. odnotowano w Grecji (209,3 proc.), we Włoszech (160,0 proc.), w Portugalii (137,2 proc.), na Cyprze (125,7 proc.), w Hiszpanii (125,2 proc.), Belgii (118,6 proc.) i Francji (118,0 proc.). Najniższy wskaźnik zadłużenia zarejestrowano zaś w Estonii (18,5 proc.), Bułgarii (25,1 proc.) i Luksemburgu (28,1 proc.).

Reklama

W Polsce w pierwszym kwartale 2021 r. dług publiczny przekroczył 1 bilion 389 miliardów złotych i był na poziome 59,1 proc. PKB.

W porównaniu z czwartym kwartałem 2020 r. dwadzieścia trzy państwa członkowskie odnotowały wzrost relacji długu do PKB na koniec pierwszego kwartału 2021 r., a dwa państwa odnotowały spadki, podczas gdy wskaźnik pozostał stabilny na Słowacji i w Bułgarii. Największy wzrost wskaźnika zaobserwowano na Cyprze (+6,5 pp), Czechach (+6,3 pp), Hiszpanii (+5,3 pp), Słowenii (+5,2 pp), Belgii (+4,4 pp), Malcie i Włoszech (oba +4,2 pp). Spadki odnotowano na Litwie (-1,5 pp) i Danii (-1,4 pp). W Polsce wskaźnik zadłużenia wzrósł od poprzedniego kwartału o 1,6 pp.

W porównaniu z I kwartałem 2020 r. wszystkie państwa członkowskie odnotowały wzrost relacji długu do PKB na koniec I kwartału 2021 r. Największy wzrost miał miejsce na Cyprze (+29,5 pp), w Grecji (+28,6 pkt. pp), Hiszpanii (+26,2 pp), Niemczech (+22,1 pp) i Portugalii (+18,0 pp), natomiast najniższy - w Irlandii (1,7 pp), Szwecji (+4,5 pp), Francji (+5,0 pp), Holandii (+5,6 pp), Finlandii (+5,9 pp) i Luksemburgu (+6 pp).

W Polsce przez rok wzrost relacji długu do PKB wyniósł 11,6 pp

Deficyt budżetowy

W pierwszym kwartale 2021 r. relacja deficytu sektora instytucji rządowych i samorządowych do PKB wyrównana sezonowo wyniosła 7,4 proc. w strefie euro i 6,8 proc. w całej Unii Europejskiej.

Zaobserwowano spadki deficytu w stosunku do IV kwartału 2020 r., jednak deficyt nadal utrzymuje się na wysokim poziomie. Relacja deficytu do PKB zmniejszyła się z powodu niższych wydatków, jednocześnie dochody pozostały stabilne jako odsetek PKB. Podobnie jak w przypadku zadłużenia, reakcje polityczne na pandemię COVID-19 nadal miały wpływ na łączne dochody i łączne wydatki państw UE. W pierwszym kwartale 2021 r. większość państw członkowskich odnotowywała deficyt budżetowy.

W pierwszych trzech miesiącach 2021 r. łączne dochody publiczne w strefie euro wyniosły 46,6 proc. PKB, bez zmian w porównaniu z czwartym kwartałem 2020 r. Całkowite dochody wyrównane sezonowo w eurolandzie wzrosły o około 7 mld euro w porównaniu z czwartym kwartałem 2020. Całkowite wydatki rządowe zaś były na poziomie 54 proc. PKB, co oznacza spadek w porównaniu z 54,7 proc. w poprzednim kwartałem. Łączne wydatki rządowe skorygowane sezonowo spadły o około 11 mld EUR w porównaniu z czwartym kwartałem 2020 r.

W UE łączne dochody rządowe sięgnęły 46,3 proc. PKB w pierwszym kwartale 2021 r. i nie zmieniły się wobec czwartego kwartału 2020 r. Łączne wydatki rządowe w UE wyniosły 53,1 proc. PKB, co oznacza spadek w porównaniu z 53,9 proc. PKB w poprzednim kwartale.

Wyrównany sezonowo deficyt sektora finansów publicznych w Polsce w pierwszym kwartale 2021 roku wzrósł do 2,6 proc. PKB. z 2,4 proc. w czwartym kwartale 2020 r.

Trwa ładowanie wpisu