Wysokość świadczenia to obecnie minimum 1878,91 zł

Jak podał ZUS, w październiku 2024 r. 11,5 tys. osób pobierało świadczenia kompensacyjne. Co to takiego? To rodzaj emerytury pomostowej przysługującej określonej grupie nauczycieli. Jak wszystkie świadczenia pomostowe nazywane również wcześniejszymi emeryturami, są one niższe od świadczeń, które przysługiwałyby tym uprawnionym po osiągnięciu wieku emerytalnego. Kwota najniższego nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, jest równa kwocie najniższej emerytury i w 2024 roku wynosiła 1780,96 zł brutto, a od 1 marca 2025 roku będzie wynosiła 1878,91 zł brutto. Z danych ZUS wynika, że w październiku 2024 roku przeciętna wysokość tego świadczenia wyniosła 4329,61 zł, a liczba uprawnionych, którzy pobierali to świadczenie spada.
Aby uzyskać prawo do świadczenia kompensacyjnego, które będzie można pobierać aż do uzyskania uprawnień emerytalnych, należy:
- osiągnąć odpowiedni wiek (inny dla kobiet i mężczyzn),
- mieć okres składkowy i nieskładkowy wynoszący 30 lat, w tym 20 lat wykonywania pracy „nauczycielskiej” w określonego rodzaju placówkach w wymiarze co najmniej 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć,
rozwiązać stosunek pracy.
Wymagany w tej sytuacji wiek nie tylko różni się w przypadku kobiet i mężczyzn, ale również ulega zmianie na przestrzeni lat. W 2024 r. granicą było dla kobiet co najmniej 55 lat, a dla mężczyzn 60 lat. W 2025 roku limity te uległy zmianie i wynoszą odpowiednio 56 i 61 lat. Co będzie dalej? W 2027 roku wzrosną do 57 i 62 lat, w 2029 roku do 58 i 63 lat, a w 2031 roku do 59 i 64 lat.




Trzeba mieć odpowiednie okresy składkowe i nieskładkowe

Aby nabyć prawo do świadczenia kompensacyjnego, bezpośrednio przed złożeniem wniosku o jego przyznanie trzeba pracować jako nauczyciel, wychowawca lub inny pedagog, we wskazanych w przepisach typach placówek. Znajdują się wśród nich: publiczne i niepubliczne przedszkola, publiczne i niepubliczne szkoły z wyjątkiem niepublicznych szkół nieposiadających uprawnień szkoły publicznej, publiczne i niepubliczne placówki kształcenia ustawicznego, młodzieżowe ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze, specjalne ośrodki wychowawcze dla dzieci i młodzieży, które wymagają specjalnej organizacji nauki oraz szczególnych metod pracy i wychowania, określone ośrodki rewalidacyjno-wychowawcze, placówki, które zapewniają uczniom opiekę i wychowanie w czasie, gdy uczą się poza miejscem, w którym mieszkają na stałe.
Obliczając staż pracy wykonywanej jako nauczyciel, uprawniający do omawianego świadczenia, trzeba pamiętać o przestrzeganiu konkretnych zasad:
- nie wlicza się do niego okresów pracy wykonywanej w niższym wymiarze niż ½ etatu,
- nie wlicza się do niego okresów niewykonywania pracy, za które było pobierane wynagrodzenie lub świadczenie z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, a więc np. okresów niezdolności do pracy, urlopu wychowawczego, urlopu bezpłatnego, czy urlopu dla poratowania zdrowia.


Podstawa prawna

art. 5 ustawy z 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych (j.t. Dz.U. z 2025 r. poz. 174)