Południowokoreański producent chipów SK Hynix kupił w 2020 roku od Intel Corp. fabrykę w Dalian w północno-wschodnich Chinach w ramach transakcji o wartości 9 miliardów dolarów. Inwestycja ta miała pomóc drugiemu co do wielkości na świecie producentowi pamięci zwiększyć wydajność i rozszerzyć produkcję o najnowocześniejsze chipy na największy na świecie rynek półprzewodników.

SK Hynix ofiarą wojny technologicznej USA i Chin

Zamiast tego, nowo nabyta fabryka wplątała firmę SK Hynix w złożoną sieć amerykańskich ograniczeń mających na celu ograniczenie dostępu Chin do materiałów i sprzętu uważanych za klucz do osiągnięcia dominacji na polach bitew i w przyszłościowych gałęziach przemysłu.

Reklama

Od dopięcia transakcji kupna firma SK Hynix przez lata pozostawała w zawieszeniu, niezdolna do realizacji dużych planów inwestycyjnych w fabryce w Dalian. Co prawda szybko zbudowała szkielet nowego budynku fabryki na tyłach starego zakładu. Nie wiadomo jednak, czy powstanie tam w ogóle sprzęt do produkcji chipów, a tym bardziej zaawansowanych półprzewodników, które mogłyby zapewnić szybki i solidny zwrot z ogromnej inwestycji.

Tymczasem na błyszczącej fasadzie kompleksu fabrycznego nadal widnieje logo Intela. Końcowa płatność za fabrykę ma nastąpić w 2025 roku.

Promyk nadziei wyjścia z impasu i niepewna przyszłość

Wydawało się, że jesienią firma znalazła rozwiązanie swojej trudnej sytuacji. Wtedy Stany Zjednoczone udzieliły SK Hynix i Samsung Electronics zwolnień na czas nieokreślony w celu dalszego dostarczania do Chin sprzętu wysokiej klasy.

Nie ma jednak gwarancji, że te odstępstwa zostaną utrzymane, zwłaszcza jeśli republikański lider Donald Trump wygra listopadowe wybory prezydenckie w USA i wróci do Białego Domu.

„Zakład SK Hynix w Dalian odzwierciedla trudną sytuację, w jakiej znajdują się producenci chipów w Korei Południowej w wyniku amerykańskich ograniczeń” – powiedział Masahiro Wakasugi z Bloomberg Intelligence. „Nawet przy ostatnich koncesjach od USA prawdopodobnie nadal nie ma sensu, aby SK Hynix zwiększało moce produkcyjne w Dalian, biorąc pod uwagę niepewność co do wyborów prezydenckich w USA i późniejszej polityki USA”.

Sektor półprzewodników a gospodarka Korei Południowej

Gospodarka Korei Południowej jest w dużym stopniu uzależniona od sektora półprzewodników, który napędza jej wzrost. To sprawia, że gospodarka Korei jest szczególnie podatna na działania Waszyngtonu, które mają na celu ograniczenie zależności łańcucha dostaw od Chin i ograniczenia dostępu Pekinu do kluczowej technologii chipów.

Międzynarodowy Fundusz Walutowy ostrzegł, że Korea Południowa byłaby największym potencjalnym przegranym w regionie Azji i Pacyfiku, gdyby drogi obu mocarstw gospodarczych rozeszły się na dobre.

„Korea musi balansować na delikatnej linie, próbując zrównoważyć swoje stosunki ze Stanami Zjednoczonymi i Chinami” – powiedział Troy Stangarone, starszy dyrektor Koreańskiego Instytutu Ekonomicznego.

Fabryka SK Hynix w Dalian specjalizuje się w pamięciach flash 3D NAND stosowanych w smartfonach i innych urządzeniach. NAND stanowi coraz większą część przychodów firmy, z czego około 27 proc. pochodzi z Chin. Łącznie z pamięcią DRAM Korea Południowa ma łączny udział w globalnych układach pamięci przekraczający 60 proc.

ikona lupy />
Południowokoreańskie firmy kontrolują dwie trzecie światowego rynku układów pamięci / Bloomberg

Dotychczasowa produkcja fabryki w Dalian w dużej mierze nie podlega amerykańskim ograniczeniom dotyczącym zaawansowanej technologii, jednak w przypadku nowej fabryki SK Hynix prawdopodobnie będzie.

Zwolnienia rządu USA pozwalają SK Hynix i konkurencyjnej firmie Samsung Electronics na import amerykańskiego sprzętu chipowego, jednocześnie pozostawiając ograniczenia dla najbardziej zaawansowanej technologii podwójnego zastosowania.

Opcja ograniczenia strat i sprzedaży zakładów prawdopodobnie wymagałaby zgody rządu USA i jest mało prawdopodobne, aby Waszyngton zgodził się na sprzedaż fabryki zaawansowanej technologii chińskiemu oferentowi.

„W ogóle nie rozważamy sprzedaży naszych fabryk w Dalian” – napisano w oświadczeniu koreański koncern. „SK Hynix będzie kontynuować swoją działalność w Chinach, przestrzegając przepisów obowiązujących w jurysdykcjach, w których prowadzi działalność, i dołoży wszelkich starań na rzecz rozwoju przemysłu półprzewodników”.

Działania dyplomatyczne

Od chwili, gdy Departament Handlu ogłosił ograniczenia dotyczące stosowania zaawansowanej amerykańskiej technologii chipów, południowokoreańscy decydenci, wśród których znalazł się prezydent Korei Yoon Suk-yeol, pracowali bez przerwy, negocjując ze swoimi amerykańskimi kolegami.

Ze swojej strony SK Hynix i Samsung zwiększyły wydatki na lobbystów w USA, starając się, aby ich obawy znalazły odzwierciedlenie w Waszyngtonie, jednocześnie ściśle komunikując się z ministerstwem handlu Korei Południowej.

Minister handlu i przemysłu Korei Południowej Ahn Duk-geun postrzega wysiłki Yoon jako czynnik zmieniający zasady gry, który „znacznie złagodził” sytuację producentów chipów w Chinach.

Jednak nawet w przypadku „wyjątkowego porozumienia” Ahn przyznaje, że perspektywy nie są całkowicie jasne dla koreańskich producentów chipów i innych firm zależnych od handlu.

Dostawy dla Apple’a

Decyzja o przyznaniu zwolnień dla firm Samsung i SK Hynix odzwierciedla potrzebę utrzymania stałego dopływu chipów do głównych amerykańskich firm, w tym Apple, Microsoft i Alphabet, spółki dominującej Google.

Z analizy łańcucha dostaw Bloomberga wynika, że Apple uzyskuje prawie 20 proc. swoich przychodów z Chin i jest największym klientem SK Hynix. Producent iPhone'a jest także największym konsumentem komponentów Samsunga, mimo że telefony Galaxy koreańskiej firmy są jego największym konkurentem.

Już na tej podstawie dalszy dostęp do produkcji z koreańskich fabryk w Chinach pozostaje kluczowy dla łańcucha dostaw wielu produktów Apple.

ikona lupy />
Inwestycje Korei Południowej w USA gwałtownie rosną, podczas gdy finansowanie w Chinach ulega stagnacji / Bloomberg

Wpływ Waszyngtonu na koreańskie firmy

Waszyngton wywiera wpływ na swojego sojusznika, pozostając jednocześnie gwarantem bezpieczeństwa Korei Południowej i jej największym po Chinach partnerem handlowym.

Stany Zjednoczone wywierają również wpływ poprzez kontrolę know-how w zakresie produkcji chipów oraz poprzez ustawę Chips and Science Act, która oferuje fundusze o wartości 100 miliardów dolarów firmom budującym fabryki na amerykańskiej ziemi.

Chociaż żadna z firm nie otrzymała jeszcze żadnych dotacji, SK Hynix oświadczyła, że zainwestuje 15 miliardów dolarów w fabrykę opakowań chipów w USA, a Samsung, największy na świecie producent chipów pamięci, zwrócił się do USA o pieniądze na planowaną fabrykę w Taylor w Teksasie.

Chiński uścisk

Korea Południowa od 10 lat była świadoma zagrożeń, jakie płyną dla jej gospodarki z amerykańsko-chińskiego konfliktu.

Decyzja z 2016 r. zezwalająca Stanom Zjednoczonym na rozmieszczenie systemu rakiet balistycznych w Korei Południowej wywołała wściekłą reakcję Pekinu, który ukarał południowokoreańskie firmy w Chinach i zahamował napływ chińskich turystów, próbując zmusić Seul do zmiany zdania.

Chińskie działania zahamowały wzrost gospodarczy, spowodowały wielomiliardowe straty dla konglomeratu Lotte i spowodowały spadek sprzedaży samochodów, z którego Hyundai i Kia nigdy się nie podniosły.

Niedawne kontrole chińskiego eksportu grafitu, materiału, który jest kluczowym elementem potrzebnym wschodzącym producentom baterii w Korei Południowej, to kolejny przykład uwikłania kraju w większe problemy geopolityczne. Działania Chin były najprawdopodobniej odwetem na amerykańskie przepisy dotyczące chipów.

Dylemat koreańskich firm - opuścić Chiny, czy zostać

Według Ryu Jina, przewodniczącego Federacji Koreańskiego Przemysłu, decyzja o pozostaniu czy wyjściu jest największym problemem koreańskich firm, które prowadzą działalność w Chinach.

Niektóre południowokoreańskie przedsiębiorstwa odwracają się od drugiej co do wielkości gospodarki świata. Dane dotyczące handlu wskazują, że rośnie handel ze Stanami Zjednoczonymi.

Chociaż Chiny są nadal zdecydowanie największym partnerem handlowym Korei Południowej, jak wynika z danych opublikowanych na początku 2024 r., to miesięczny eksport do Stanów Zjednoczonych po raz pierwszy od ponad dwudziestu lat przekroczył miesięczny eksport do Chin.

To kolejna wskazówka, że choć Korea Południowa stara się zachować możliwie jak największe otwarte możliwości zarówno w Chinach, jak i w USA, już teraz skłania się bardziej w stronę Stanów Zjednoczonych, w miarę jak decydenci i firmy zmieniają strategie, aby stawić czoła zmieniającym się czynnikom geopolitycznym na całym świecie.

ikona lupy />
W ujęciu miesięcznym Stany Zjednoczone wyprzedzają Chiny jako główny kierunek eksportu Korei / Bloomberg