Czym jest podatek od nieruchomości oraz kto jest zobowiązany do jego ponoszenia?

Podatek od nieruchomości to jeden z podstawowych podatków lokalnych. Obowiązek jego zapłaty wynika z ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych. Zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami podatek ten muszą uiszczać właściciele, posiadacze samoistni oraz użytkownicy wieczyści:

  • gruntów (z wyjątkiem gruntów rolnych i leśnych),
  • budynków,
  • mieszkań oraz lokali użytkowych posiadających księgę wieczystą.

Wysokość podatku od nieruchomości zależy od:

  • powierzchni gruntu, lokalu lub budynku oraz
  • stawek ustalanych przez gminę.

Ważne

To rada gminy decyduje, jakie kwoty będą obowiązywać w danym roku. Następnie urząd przesyła podatnikom decyzję z wyliczoną kwotą do zapłaty. Dzięki temu mieszkańcy nie muszą samodzielnie obliczać należności.

Obowiązują maksymalne stawki podatku od nieruchomości

Gminy nie mają jednak pełnej swobody w ustalaniu wysokości podatku. Ustawodawca wprowadził bowiem górne granice stawek kwotowych. O wysokości maksymalnych stawek podatku od nieruchomości każdego roku informuje Ministerstwo Finansów.

Wraz z inflacją rośnie podatek od nieruchomości. Dane GUS

Zgodnie z art. 20 ustawy stawki podatków i opłat lokalnych są co roku waloryzowane wskaźnikiem inflacji ogłaszanym przez Główny Urząd Statystyczny. Według danych GUS inflacja za pierwsze półrocze 2025 roku wyniosła 4,5 proc. Oznacza to, że właśnie o taki procent wzrosną maksymalne stawki podatku od nieruchomości w 2026 roku.

Nowe, wyższe stawki podatku od nieruchomości na 2026 rok

W związku z powyższym Ministerstwo Finansów ogłosiło maksymalne stawki podatku od nieruchomości na 2026 rok. Przedstawiają się one następująco:

  • dla budynków mieszkalnych – 1,25 zł od 1 m² powierzchni użytkowej (1,19 zł w 2025 roku),
  • dla budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz budynków mieszkalnych lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej – 35,53 zł od 1 m² powierzchni użytkowej (34,00 zł w 2025 roku),
  • dla budynków zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie obrotu kwalifikowanym materiałem siewnym – 16,64 zł od 1 m² powierzchni użytkowej (15,92 zł w 2025 roku),
  • dla budynków związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej, zajętych przez podmioty udzielające tych świadczeń – 7,27 zł od 1 m² powierzchni użytkowej (6,95 zł w 2025 roku),
  • dla budynków pozostałych, w tym zajętych na prowadzenie odpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożytku publicznego – 12,00 zł od 1 m² powierzchni użytkowej (11,48 zł w 2025 roku).

W przypadku budowli stawka podatku nie jest liczona od powierzchni, lecz procentowo. Wynosi ona 2 proc. ich wartości, zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 3 oraz ust. 3–7 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.

Kto podatku od nieruchomości w 2026 roku nie zapłaci?

W tym zakresie nowy rok nie przynosi zmian. Podatek nie obejmuje m.in. budynków i gruntów wykorzystywanych w rolnictwie, leśnictwie oraz rybactwie. Z obowiązku zapłaty zwolnione są także obiekty przeznaczone pod uprawy szklarniowe, pasieki, hodowle zwierząt oraz zabytki objęte ochroną konserwatorską.

Podatek od nieruchomości nie dotyczy również nieużytków, użytków ekologicznych, działek przyzagrodowych członków spółdzielni rolniczych, a także altan i małych budynków gospodarczych znajdujących się w rodzinnych ogrodach działkowych. Warto jednak sprawdzić uchwały swojej gminy, ponieważ lokalne przepisy mogą wprowadzać dodatkowe zwolnienia.

Kiedy trzeba będzie zapłacić wyższy podatek?

W 2026 roku, podatek można uiścić jednorazowo albo w czterech ratach – do 15 marca, 15 maja, 15 września oraz 15 listopada.

Płatności będzie można dokonać:

  • w kasie gminy,
  • przelewem na rachunek bankowy gminy,
  • u osoby wyznaczonej przez gminę (inkasenta).

Podstawa prawna:

Komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 15 lipca 2025 r. w sprawie wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych w pierwszym półroczu 2025 r. (Monitor Polski z 17 lipca 2025 r., poz. 652)

Obwieszczenie Ministra Finansów z 1 sierpnia 2025 r. w sprawie górnych granic stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych na rok 2025 (Monitor Polski z 6 sierpnia 2025 r., poz. 726)

Ustawa z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. 2025 poz. 707)