Co grozi za jazdę bez biletu w komunikacji miejskiej?
Pasażerowie, którzy jadą bez biletuw razie kontroli są narażeni na uiszczenie kwoty biletu oraz opłaty dodatkowej, która nazywana jest powszechnie mandatem za jazdę bez biletu. Kontrolerzy lub przewoźnicy mają takie prawo zgodnie z art. 33a ust. 3 ustawy – Prawo przewozowe.
Co więcej, jeśli pasażer odmawia opłaty wymienionych należności, to można żądać od niego okazania dokumentu, który potwierdza jego tożsamość. Gdy jednak podróżny się na to nie zgodzi, to przewoźnik lub inne osoby do tego upoważnione mogą, zgodnie z ustawą, ująć taką osobę i przekazać ją w ręce policji lub organów porządkowych, które przeprowadzą czynności zmierzające do ustalenia tożsamości pasażera.
Do czasu, kiedy przybędzie policja lub inne służby, podróżny musi pozostać w miejscu przeprowadzenia kontroli lub innym, wyznaczonym przez kontrolerów lub przewoźnika.
Biletomat nie działa – czy można jechać bez biletu?
Niestety, odpowiedź nie jest jednoznaczna. Warto jednak w tym przypadku przywołać orzeczenia sądów na korzyść pasażerów.
Przypadki takie miały miejsce np. w 2023 roku w Krakowie i w 2021 roku we Wrocławiu. W pierwszym z opisanych wydarzeń doszło do sytuacji, w której pasażerka nie mogła zakupić biletu w biletomacie i zgłosiła to kontrolerom. Ci jednak wydali nakaz zapłaty biletu i opłaty dodatkowej, czego kobieta nie przyjęła, a sprawa trafiła do sądu. Uznał on, że zepsuty biletomat to ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej i wina nie leży po stronie pasażerki. Zwolniono ją z wszelkich opłat.
Z kolei we Wrocławiu pasażer jechał bez biletu z powodu zepsutego biletomatu, a po skontrolowaniu otrzymał nakaz zapłaty biletu oraz opłaty dodatkowej. Przedstawiciele samorządu uważali, że podróżny mógł wcześniej zakupić bilet papierowy lub skorzystać z aplikacji mobilnej. Jednak zdaniem sądu nie ma konieczności kupowania papierowego biletu lub korzystania ze smartfonu, gdy nie działa biletomat. Pasażer został zwolniony z opłaty dodatkowej oraz z kosztów procesu.
Biletomat nie działa? Kup bilety u kontrolera
Z przypadkiem niedziałających biletomatów poradziła sobie Łódź. Uchwała Rady Miasta stanowi, że jeśli biletomaty nie działają, pasażer nie dostanie tzw. mandatu za jazdę bez biletu – wina leży po stronie MPK.
W Łodzi w przypadku niedziałającego urządzenia, bilety można kupić u kontrolerów – bez dodatkowej opłaty.