ZUS wypłaci zasiłek pogrzebowy 7000 zł w 14 dni. Nowe zasady od stycznia 2026

Już od początku 2026 roku czekają nas ważne zmiany dotyczące zasiłku pogrzebowego wypłacanego przez ZUS. Wysokość świadczenia wzrośnie do 7000 zł, a czas oczekiwania na pieniądze skróci się niemal o połowę — z 30 do 14 dni. Co więcej, nowe przepisy pozwolą zakładom pogrzebowym na bezpośrednie składanie wniosków o zasiłek i odbieranie pieniędzy za organizację pochówku. W tym artykule szczegółowo wyjaśniamy, co oznaczają te zmiany i jakie mają znaczenie dla osób organizujących pogrzeb.

Nowe zasady wypłaty zasiłku pogrzebowego – co się zmienia od 2026 roku?

Rząd planuje wprowadzenie zmian w ustawie z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. 2024 poz. 1631). Najistotniejsze nowości to:

• Wzrost kwoty zasiłku do 7000 zł (obecnie 4000 zł), co ma lepiej pokrywać rosnące koszty pogrzebu: więcej na ten temat: 7000 zł na pogrzeb i jeszcze 2000 zł ekstra. Co zmieniają przepisy na 2026 rok?
• Skrócenie terminu wypłaty zasiłku pogrzebowego z 30 do 14 dni od momentu wyjaśnienia ostatniej wątpliwości. Oznacza to realne przyspieszenie całej procedury, na którą dziś wielu uprawnionych musi czekać zbyt długo, często w dramatycznych okolicznościach.
• ZUS nie będzie musiał już każdorazowo wydawać decyzji administracyjnej – jeśli koszty pogrzebu pokryła jedna osoba z rodziny i przysługuje jej pełna kwota zasiłku - środki zostaną wypłacone szybciej, bez zbędnych formalności.
• Nowe przepisy mają również jasno rozróżnić przypadki, w których konieczna będzie decyzja – np. gdy zasiłek ma zostać podzielony między kilka osób lub podmiotów.

Zasiłek pogrzebowy 2026 - zmiany dla zakładów pogrzebowych

Rewolucyjną zmianą jest legalizacja udziału zakładów pogrzebowych w procedurze ubiegania się o zasiłek pogrzebowy. Obecnie ZUS akceptuje ich udział wyłącznie na zasadzie wyjątku – tylko wtedy, gdy działają z upoważnienia członka rodziny zmarłego.

Po nowelizacji sytuacja się zmieni. Zakład pogrzebowy będzie mógł wystąpić o zasiłek nawet wtedy, gdy koszty pogrzebu pokryła osoba spoza rodziny – np. znajomy, sąsiad lub instytucja. Warunkiem będzie posiadanie pełnomocnictwa, które pozwoli nie tylko złożyć wniosek, ale także otrzymać wypłatę bezpośrednio na konto firmy.

Podziału zasiłku pogrzebowego między różne osoby i instytucje - na jakich zasadach?

Nowelizacja ustawy precyzuje również, kto i w jakiej sytuacji otrzyma zasiłek pogrzebowy, jeśli koszty pogrzebu pokryło kilka podmiotów. ZUS wyda wtedy decyzję administracyjną i wypłaci zasiłek w odpowiednich częściach – np. jeśli część kosztów opłacił pracodawca, dom pomocy społecznej, związek wyznaniowy lub gmina.

Wysokość świadczenia będzie ustalana proporcjonalnie do poniesionych wydatków, a wypłata ma nastąpić – również w tych bardziej skomplikowanych przypadkach – maksymalnie 14 dni po wyjaśnieniu ostatniej formalnej wątpliwości.

Zmiany w zasiłku pogrzebowym - od kiedy i jak się przygotować?

Rządowy projekt nowelizacji ma zostać przyjęty przez Radę Ministrów już w lipcu 2025 r. Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem legislacyjnym, nowe przepisy wejdą w życie z początkiem 2026 roku – równocześnie z podwyżką kwoty zasiłku pogrzebowego do 7000 zł.

Osoby planujące pochówek w tym czasie powinny zwrócić uwagę na formę udokumentowania wydatków oraz ewentualne pełnomocnictwa – zwłaszcza gdy korzystają z usług zakładu pogrzebowego. Warto wcześniej przygotować niezbędne dokumenty, aby uniknąć opóźnień w wypłacie świadczenia.

Czym jest zasiłek pogrzebowy i komu przysługuje?

Zasiłek pogrzebowy przysługuje osobom fizycznym i instytucjom, które poniosły koszty pogrzebu osoby ubezpieczonej w ZUS, pobierającej emeryturę lub rentę, albo członka jej rodziny. Obecna kwota świadczenia to 4000 zł, niezależnie od rzeczywistych kosztów pogrzebu, które często znacznie przewyższają tę sumę.

Świadczenie to jest wypłacane na podstawie art. 77 ustawy emerytalnej, a także § 20 i § 21 rozporządzenia z 11 października 2011 r. Dotychczasowy system był jednak uznawany za zbyt sztywny, wolny i nieprzystający do realiów rynkowych i życiowych, co uzasadnia obecnie planowaną reformę.

Śmierć, długi i problemy ze spadkiem: zasiłek nie pokryje wszystkiego

Warto pamiętać, że zasiłek pogrzebowy nie ma charakteru pełnego zwrotu kosztów. Średni koszt pogrzebu w Polsce w 2025 r. wynosi według danych branżowych od 7000 do 12000 zł, z czego znaczną część stanowią usługi zakładów pogrzebowych, opłaty cmentarne i ksiądz.

Rodzina zmarłego może odziedziczyć nie tylko oszczędności, ale i długi – w tym nieopłacone faktury za pochówek. W praktyce często zdarza się, że osoby organizujące pogrzeb zaciągają kredyty lub pożyczki. Wprowadzenie szybszej wypłaty zasiłku i uproszczenie formalności może znacząco poprawić ich sytuację finansową i psychiczną w tym trudnym czasie.

Zasiłek pogrzebowy a inne formy wsparcia po śmierci bliskiej osoby

Osoby organizujące pogrzeb mogą również skorzystać z innych świadczeń, takich jak:

• pomoc socjalna w gminie (świadczenia celowe na pokrycie kosztów pogrzebu),
• refundacje kosztów pochówku dla osób w trudnej sytuacji materialnej,
• zasiłki rodzinne i dodatki na utrzymanie.

Warto pamiętać, że zasiłek pogrzebowy z ZUS jest świadczeniem niezależnym od pomocy gminnej i można korzystać z obu źródeł jednocześnie, o ile spełnione są warunki.

Podsumowanie i najważniejsze informacje

• Od 1 stycznia 2026 r. zasiłek pogrzebowy wzrośnie do 7000 zł.
• Czas wypłaty skróci się z 30 do 14 dni w przypadku prostych wniosków.
• Zakłady pogrzebowe będą mogły składać wnioski i odbierać świadczenie w imieniu uprawnionych.
• Zmiany mają uprościć procedury i przyspieszyć wypłaty, co jest bardzo ważne dla rodzin w żałobie.

Aktualne informacje można znaleźć na stronach ZUS oraz MRiPS.