To ostatni moment na złożenie wniosku o stypendium lub zapomogę z uczelni [Świadczenia w roku akademickim 2024/2025. Progi dochodowe]

Kto może wystąpić o przyznanie stypendium w trakcie studiów?

Programy stypendialne prowadzą zarówno szkoły wyższe publiczne i niepubliczne oraz uczelnie i wyższe seminaria duchowne prowadzone przez kościoły i inne związki wyznaniowe. Skorzystać z nich mogą studenci studiów stacjonarnych i niestacjonarnych, niezależnie od wieku, kształcący się na studiach pierwszego i drugiego stopnia oraz na jednolitych studiach magisterskich.

Rodzaje świadczeń dla studentów

Studenci mogą skorzystać z bezzwrotnych świadczeń w formie:

• stypendium rektora,
• stypendium socjalnego,
• stypendium dla osób niepełnosprawnych,
• zapomogi.

Powyższe świadczenia przyznawane są w trakcie studiów pierwszego stopnia (nie dłużej niż przez 9 semestrów), studiach drugiego stopnia (nie dłużej niż przez 7 semestrów) i jednolitych studiach magisterskich, przez łączny okres 12 semestrów. Stypendium jest przyznawane na maksymalnie 10 miesięcy, czyli dwa semestry. Jeśli nauka trwa tylko 1 semestr, okres ten skrócony jest do 5 miesięcy. Pieniądze wypłacane są raz w miesiącu, najczęściej bezpośrednio na konto.

Kogo nie obejmują programy stypendialne?

Nie wszyscy żacy są tak uprzywilejowani. Przepisy wymieniają kilka grup studentów, którzy nie są objęci uczelnianymi stypendiami. Są to:

• żołnierze zawodowi, którzy podjęli studia na podstawie skierowania przez właściwy organ wojskowy i otrzymali pomoc w związku z pobieraniem nauki na podstawie przepisów o służbie wojskowej,
• żołnierze powołani do dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej, o której mowa w art. 95 ust. 4 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny lub żołnierzami zawodowymi pełniącymi służbę wojskową w uczelni wojskowej, w której pobierają naukę
• funkcjonariuszami służb państwowych w służbie kandydackiej albo będącym funkcjonariuszami służb państwowych, którzy podjęli studia na podstawie skierowania lub zgody właściwego przełożonego i otrzymali pomoc w związku z pobieraniem nauki na podstawie przepisów o służbie
• studenci posiadający tytuł zawodowy: magistra, magistra inżyniera albo równorzędny, licencjata, inżyniera albo równorzędny, jeżeli ponownie podejmują studia pierwszego stopnia; Ministerstwo zrobiło jednak wyjątek dla osób z niepełnosprawnościami, którym co do przysługuje specjalne stypendium. [szczegóły w punkcie Stypendium dla osób z niepełnosprawnościami 2024/2025]

Z ilu stypendiów może skorzystać jeden student?

Każdy student, jeśli spełni wymogi kryterium dochodowego, może pobierać równocześnie stypendium socjalne, stypendium rektora, stypendium dla osób z niepełnosprawnościami lub zapomogę. Ważne jest przy tym, aby łączna miesięczna suma stypendium socjalnego oraz stypendium rektora przyznanych studentowi nie może przekroczyć kwoty 3.560,6 zł (stan na 01 stycznia 2024 rok). Wyjątkiem jest stypendium dla osoby z niepełnosprawnościami, które przysługuje bez żadnych progów dochodowych.

Stypendium rektora 2024/2025

Stypendium rektora przyznawane jest studentom, którzy w poprzednim roku akademickim zdobyli wyróżniające wyniki w nauce, osiągnięcia naukowe, artystyczne lub sportowe we współzawodnictwie co najmniej na poziomie krajowym. Dokładne zasady przyznawania stypendium rektora spisane są w regulaminie świadczeń dla studentów. Dodatkowo ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce gwarantuje obligatoryjne przyznanie przez uczelnię stypendium rektora, jeżeli zawnioskuje o nie student pierwszego roku studiów w roku złożenia egzaminu maturalnego, który jest:

• laureatem olimpiady międzynarodowej albo laureatem lub finalistą olimpiady stopnia centralnego, o których mowa w przepisach o systemie oświaty,
• medalistą co najmniej współzawodnictwa sportowego o tytuł Mistrza Polski w danym sporcie, o którym mowa w przepisach o sporcie.

Stypendium rektora przyznaje się maksymalnie 10 proc. studentów na określonym kierunku studiów. Jeżeli liczba studentów na kierunku jest mniejsza niż 10, stypendium rektora może być przyznane 1 studentowi. Przy ustalaniu liczby studentów otrzymujących stypendium rektora nie uwzględnia się studentów pierwszego roku studiów, którzy otrzymali obligatoryjne stypendia rektora jako laureaci lub finaliści olimpiad albo medaliści we współzawodnictwie sportowym co najmniej o tytuł Mistrza Polski. Oznacza to, że studentów otrzymujących obligatoryjnie świadczenie na I roku studiów nie wlicza się do limitu liczby osób uprawnionych do otrzymania stypendium rektora na danym kierunku.

Stypendium socjalne 2024/2025

Student w trudnej sytuacji materialnej, którego dochód miesięczny na członka rodziny nie przekracza 1.570,50 zł netto, może wystąpić o stypendium socjalne. Jest to ustawowa maksymalna wysokość i nawet w szczególnych przypadkach uczelnia nie może przyznać stypendium socjalnego przy wyższym dochodzie na osobę w rodzinie studenta. Powyższa kwota obowiązuje od 01 października 2024 roku. W poprzednim roku akademickim próg dochodowy wynosił 1294,40 zł.

Wysokość miesięcznego dochodu na osobę w rodzinie studenta ubiegającego się o stypendium socjalne ustala się na zasadach określonych w ustawie o świadczeniach rodzinnych. Być może kwota ta zostanie podwyższona w nowym roku akademickim, ale jak na razie ministerstwo nie zapowiadało takich zmian.

W szczególnie uzasadnionych przypadkach student może otrzymać stypendium socjalne w zwiększonej wysokości według szczegółowych kryteriów określonych w regulaminie świadczeń dla studentów. Uzasadnioną przyczyną podwyższenia kwoty tego stypendium mogą być np. zwiększone koszty utrzymania rodziny wynikające z odbywania studiów poza miejscem stałego zamieszkania, czy z powodu choroby lub niepełnosprawności członka rodziny.

Obywatele Ukrainy objęci ustawą z dnia 12 marca 2022 r. mają możliwość ubiegania się o stypendium socjalne (art. 86 ust. 1 pkt ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce) przy czym ubieganie się o stypendium socjalne odbywa się na podstawie dołączonego do wniosku oświadczenia o sytuacji rodzinnej i materialnej.

Stypendium dla osób z niepełnosprawnych 2024/2025

Stypendium dla osób niepełnosprawnych może otrzymać student posiadający orzeczenie o niepełnosprawności, orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie, o którym mowa w art. 5 oraz art. 62 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, czyli orzeczenie lekarza orzecznika ZUS, orzeczenie o zaliczeniu do jednej z grup inwalidów, orzeczenie o stałej albo długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym. Inne dokumenty, w tym dokumentacja medyczna, zaświadczenie lekarskie albo dokument o niepełnosprawności wydany przez organ orzekający w innym kraju, nie stanowią podstawy przyznania tego stypendium. Stypendium dla osób niepełnosprawnych przyznawane jest niezależnie od dochodu studenta.

W przypadku gdy niepełnosprawność powstała w trakcie studiów lub po uzyskaniu tytułu zawodowego, student może otrzymać stypendium dla osób niepełnosprawnych przez dodatkowy okres 12 semestrów. Przy ocenie prawa do stypendium dla osób niepełnosprawnych przez dodatkowy okres istotny jest moment powstania niepełnosprawności, a nie data wydania orzeczenia potwierdzającego powyższy fakt. Datę lub okres powstania niepełnosprawności określa się na podstawie treści ww. orzeczenia.

Zapomoga dla studenta 2024/2025

Zapomogę może otrzymać student, który jest przejściowo w trudnej sytuacji życiowej. Ustawodawca precyzuje, że przez trudną sytuację życiową uzasadniającą przyznanie jednorazowego wsparcia finansowego w formie zapomogi należy rozumieć ogół warunków (np. materialnych, rodzinnych, społecznych, zdrowotnych), w jakich znalazła się rodzina studenta, powodujących przejściowe problemy w spełnianiu potrzeb materialnych rodziny.

Przyczynami trudnego położenia życiowego studenta mogą być w szczególności choroba, niepełnosprawność lub śmierć członka rodziny, szkody spowodowane innym zdarzeniem losowym (np. pożarem, klęską żywiołową), czy utrata stałego źródła dochodu. Uczelnia przyznający zapomogę ocenia na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, czy sytuacja życiowa, w jakiej znalazł się student, uzasadnia udzielenie pomocy finansowej.

Zapomoga jest świadczeniem jednorazowym. Student starający się w kolejnych latach o zapomogę nie może powoływać się na te same problemy i okoliczności, które były podstawą do przyznania wsparcia w poprzednich okresach.

Regulamin świadczeń dla studentów 2024/2025

Regulamin świadczeń dla studentów jest dokumentem, którego treść ustala rektor uczelni w porozumieniu z samorządem studenckim. Określone są w nim:

• wysokość świadczeń dla studentów lub sposób ich ustalania,
• szczegółowe kryteria i tryb przyznawania świadczeń, zakwaterowania w domu studenckim i wyżywienia w stołówce studenckiej
• sposób wypłacania świadczeń,
• sposób dokumentowania sytuacji materialnej studenta,
• tryb powoływania oraz skład komisji stypendialnej i odwoławczej komisji stypendialnej.

Uczelnia jest zobligowana do udostępnienia regulaminu świadczeń dla studentów w Biuletynie Informacji Publicznej (BIP) na swojej stronie podmiotowej (art. 358 ust. 1 pkt 6 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce).

Tryb ubiegania się o świadczenia

Stypendia przyznawane są na wniosek studenta składany do organu przyznającego w uczelni świadczenia. Wniosek składa się w terminie oraz formie określonych w regulaminie świadczeń dla studentów. Do wniosku dołącza się dokumenty w nim wskazane.

Terminy przyznawania świadczeń określone w regulaminie nie zamykają studentowi drogi do starania się o stypendium. Oznacza to, że wniosek złożony przez studenta po terminie określonym w regulaminie również powinien zostać rozpatrzony, ale po wyczerpaniu przez uczelnię środków na wsparcie studentów, takie świadczenie może nie zostać przyznane, nawet jeżeli student spełnia kryteria.

Świadczenia dla studentów przyznawane są co do zasady przez rektora. Od decyzji rektora przysługuje prawo złożenia do tego organu wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy w terminie 14 dni od daty otrzymania decyzji.