W XX w. wpływy mafii rozszerzyły się już na cały półwysep, zaś dziś cosa nostra, ‘ndrangheta czy camorra działają na wszystkich kontynentach. A co o włoskiej mafii mają do powiedzenia ekonomiści?
Daron Acemoglu (Massachusetts Institute of Technology), Giuseppe de Feo (Uniwersytet w Liverpoolu) i Giacomo Davide De Luca (Uniwersytet w York) twierdzą, że istotną przyczyną rozwoju mafii na Sycylii była susza z 1893 r. Wywołane przez nią głód oraz bieda wzmocniły ruch Belki Sycylijskiej (fasci siciliani), pierwszej organizacji socjalistycznej we Włoszech, wyrażającej żądania pracowników najemnych i rolników. Jak dowodzą ekonomiści – ekspansja mafii nastąpiła na tych terenach wyspy, w których ruch ten był silny. Wyjaśnieniem tego zjawiska jest fakt, iż właściciele majątków ziemskich zwracali się o pomoc do przestępców w zwalczaniu oraz ograniczaniu wpływów socjalistów.
Acemoglu, de Feo i De Luca pokazują też negatywne skutki istnienia mafii w średnim okresie, do których zaliczają m.in. obniżoną stopę alfabetyzacji, wzrost śmiertelności niemowląt i zmniejszone możliwości dostarczania dóbr publicznych przez samorządy terytorialne. Dodatkowo mafia oddziaływała na politykę na szczeblu lokalnym: w tych rejonach, w których była obecna, następowała znaczna koncentracja głosów na określone ugrupowanie polityczne. Wynikało to m.in. z niemożliwości prowadzenia kampanii wyborczej przez polityków niepopieranych przez przestępców oraz zastraszania wyborców.
CAŁY TEKST W ŚWIĄTECZNYM WYDANIU DGP I NA E-DGP
