Umowę podpisaliśmy w 2015 roku. Dotychczas powstały jedynie 82 czołgi Leopard 2PL

Ile czołgów Leopard 2PL posiada dziś Polska?

Siły Zbrojne RP są dziś w czasie gwałtownej modernizacji. W ciągu 3 lat do armii trafiło już ponad 250 nowych czołgów, ok. 150 armatohaubic i przynajmniej 20 nowych śmigłowców. To pozytywna odmiana, ponieważ przez lata nasza armia zmagała się z problemem zbyt niskiego finansowania oraz opóźniających się dostaw.

Jednym z najjaskrawszych przykładów był program budowy korwet typu Ślązak, choć liczba mnoga w tym przypadku może mylić, ponieważ ostatecznie zamiast sześciu powstawała jedynie jedna jednostka. W dodatku jest ona dziś krytykowana za bardzo ubogie uzbrojenie (przez co ma przejść doposażenie), a jej budowa zakończyła się aż 19 lat po podpisaniu umowy. Problemy wynikały głównie z problemów z finansowaniem.

Jednym z symboli problemów w siłach lądowych jest z kolei umowa na modernizację czołgów Leopard 2A4 standardu Leopard 2PL. Zacznijmy jednak od początku. Wojsko Polskie w latach 90. bazowało na czołgach T-55AM Merida (wycofywanych), T-72M/M1 oraz jego polskiej modernizacji PT-91 Twardy. Czołgi T-72M1 produkowano w latach 1986-1991, a Twarde powstawały w latach 1994-2002. Oba typy opuszczały zakłady zbrojeniowe Bumar Łabędy.

W 2002 roku rozpoczęła się „westernizacja” wojsk pancernych. W latach 2002-2003 otrzymaliśmy z zapasów Bundeswehry 128 wyprodukowanych w latach 1985-1987 czołgów Leopard 2A4. 22 listopada 2013 podpisana została umowa na dostawy kolejnych niemieckich czołgów Leopard 2. Tym w okresie od maja 2014 do listopada 2015 roku dostarczono do Polski 14 Leopardów 2A4 oraz 105 Leopard 2A5.

Lata mijały, a starsze czołgi zaczęły pilnie wymagać modernizacji. 28 grudnia 2015 roku podpisana została umowa na modernizację 128 czołgów Leopard 2A4 do standardu 2PL za kwotę 2,4 mld zł (19 mln zł za wóz). Założenia były ambitne. W 2017 roku powstać miał prototyp, a w latach 2018-2020 w ręce polskich żołnierzy przekazane miałoby zostać 128 świeżo zmodernizowanych Leopardów 2PL.

Leopard 2PL, czyli program pełen problemów

Trzy lata na 128 wozów, daje ponad 40 wozów rocznie. Niestety program napotkał szereg problemów. Niedoszacowany zakres prac, problemy z dokumentacją techniczną, zmiany w wymaganiach Ministerstwa Obrony Narodowej, a także liczne problemy techniczne oraz trudności w kooperacji z niemiecką spółką Rheinmetall sprawiły, że dopiero w 2020 roku pierwsze Leopard 2PL opuściły zakłady Bumar Łabędy.

Warto w tym miejscy dodać, że 22 lipca 2019 roku podpisano umowę na modernizację 318 wozów T-72M/M1 do standardu M1R. Także ta umowa jest realizowana w Bumarze. To między innymi dzięki niej mogliśmy w 2022 roku szybko przekazać znaczną liczbę sprawnych pojazdów na rzecz walczących Ukraińców.

Wróćmy jednak do programu Leoparda 2PL. Liczba dostarczonych wozów nie napawała optymizmem. W 2020 roku dostarczono zaledwie 7 sztuk. W 2021 roku dostarczono dodatkowe 18 sztuk. W kolejnych latach tempo modernizacji przez zakłady Bumar Łabędy zostało utrzymane. Jak poinformował w kwietniu 2025 roku Konrad Gołota z Ministerstwa Aktywów Państwowych, dotychczas zmodernizowano 82 czołgi Leopard 2A4 do standardu 2PL/M1 (wariant M1 to ulepszona wersja PL, którą armia otrzymuje od 2021 roku).

Pod koniec 2024 roku było to 76 wozów, co sugeruje, że liczba 18 sztuk rocznie nie uległa zmianie. Kontrakt będzie realizowany do 2027 roku. W ostatnich latach przekazaliśmy na rzecz Ukrainy 14 Leopardów 2A4, więc do zmodernizowania mamy łącznie 128 sztuk, z których już 82 zostały ulepszone do standardu 2PL. Prace przejść musi jeszcze 46 czołgów. Wydłużył się nie tylko czas, ale i koszt dostaw. Początkowo umowa warta była 2,4 mld zł. Według informacji z lipca 2024 roku aneks 11. zwiększył jej wartość do 4,2 mld zł (33 mln zł za wóz).

Dziś coraz pilniej modernizacji potrzebują posiadane przez nas Leopardy 2A5. Po zakończeniu prac nad Leopardami 2A4 zaczną się kolejne modernizacje. Czołgi Leopard służą dziś w 11. Dywizji Kawalerii Pancernej (w zachodniej części kraju) oraz w 1. Warszawskiej Brygadzie Pancernej, gdzie trafiły w celu wzmocnienia wschodniej flaki. Dziś, gdy na Wschód trafia oraz więcej czołgów K2 Czarna Pantera oraz M1 Abrams, następuje stopniowe „zwracanie” Leopardów do 11. Dywizji Kawalerii Pancernej (do 10. oraz 34. Brygady Kawalerii Pancernej).