Portugalia inwestuje w technologie kosmiczne, a partnerem tego ambitnego projektu została firma ICEYE. Ta firma to spółka z polsko-fińskim rodowodem, znana z rozwijania najbardziej zaawansowanych satelitów radarowych SAR. Podpisany właśnie kontrakt obejmuje dostawę satelity, segmentu naziemnego oraz anteny dla Portugalskich Sił Powietrznych.
Radary na orbicie
Na mocy porozumienia zawartego 12 czerwca w Lizbonie, ICEYE przekaże Siłom Powietrznym Portugalii jednego satelitę obserwacyjnego z radarem SAR (Synthetic Aperture Radar - radar z syntetyczną aperturą). Portugalia otrzyma także pełne zaplecze infrastrukturalne - w tym naziemną stację kontrolną i antenę odbiorczą. Dostawa zostanie zrealizowana na rzecz CTI Aeroespacial – spółki utworzonej przez portugalskie wojsko oraz lokalne centrum innowacji CEiA.
To pierwszy tego rodzaju zakup, ale rozmowy o kolejnych satelitach już trwają. Portugalia nie ukrywa bowiem ambicji związanych z rozwinięciem własnego potencjału w domenie kosmicznej. Docelowo, satelita od ICEYE stanie się częścią projektowanej konstelacji „Atlantic” – wspólnej inicjatywy Portugalii i Hiszpanii, mającej służyć monitorowaniu środowiska oraz reagowaniu na katastrofy naturalne.
Kosmiczne oczy Europy
Konstelacja Atlantic to jeden z najważniejszych projektów kosmicznych prowadzonych przez państwa południowej Europy. Celem programu jest stworzenie sieci niewielkich satelitów radarowych, które będą w stanie przesyłać dane niemal w czasie rzeczywistym i to niezależnie od warunków atmosferycznych.
ICEYE, dzięki technologii SAR, od lat dostarcza takie właśnie dane klientom na całym świecie. W odróżnieniu od tradycyjnych satelitów optycznych, urządzenia radarowe mogą „widzieć” również w nocy oraz przez chmury. Taka funkcjonalność ma ogromne znaczenie przy monitorowaniu pożarów, powodzi czy nielegalnych działań na morzu.
Atlantic ma być uzupełnieniem unijnego systemu Copernicus i zwiększyć zdolność reagowania na poziomie regionalnym. Dla Portugalii to także ważny krok w budowie niezależności technologicznej i bezpieczeństwa danych.
Nie tylko kupują – chcą też budować
Zamówienie u ICEYE to jednak dopiero początek głębszej współpracy. W ramach tego samego porozumienia, uzgodniono również utworzenie w Portugalii zakładu montażu satelitów, co oznacza transfer wiedzy i budowanie lokalnych kompetencji kosmicznych. Tego samego dnia podpisano także list intencyjny dotyczący długofalowej współpracy w ramach narodowej strategii „Portugal’s 2030 Space Strategy”.
ICEYE zyskało zatem nie tylko nowego klienta, ale także sojusznika w rozwijaniu europejskiego sektora kosmicznego. „To nie tylko transakcja, to strategiczne partnerstwo” – podkreślił Rafał Modrzewski, CEO i współzałożyciel firmy.
Air Force 5.3 – portugalska armia patrzy w gwiazdy
Generał João Cartaxo Alves, szef Sztabu Sił Powietrznych Portugalii, wyjaśnił, że nowy zakup doskonale wpisuje się w koncepcję „Air Force 5.3”. To strategia transformacji portugalskich sił powietrznych w kierunku pełnej integracji najnowszych technologii – nie tylko w powietrzu, ale i w cyberprzestrzeni oraz kosmosie.
„Bez zdolności kosmicznych nie ma dziś skutecznej obrony” – zaznaczył generał. – „Chcemy nie tylko obserwować, ale też rozumieć, co dzieje się w naszej przestrzeni operacyjnej, i być w stanie na to odpowiedzieć”. Nowy satelita ma zapewnić Portugalii niezależny dostęp do danych, zwiększając suwerenność i zdolność szybkiego reagowania.
Polsko-fińska firma z globalnymi ambicjami
ICEYE to prawdziwy kosmiczny gracz – firma o polsko-fińskich korzeniach, która dziś działa na pięciu kontynentach i zatrudnia ponad 700 osób. Swoją główną siedzibę ma w Helsinkach, ale istotne centrum technologiczne działa również w Warszawie. Od 2018 roku ICEYE umieściło na orbicie 48 satelitów SAR. W 2025 roku planują wystrzelić kolejne 20. Dzięki temu firma posiada obecnie największą na świecie prywatną konstelację tego typu satelitów. Ich głównym atutem jest możliwość ciągłego monitorowania wybranych obszarów – także w trudnych warunkach pogodowych.
ICEYE dostarcza swoje dane m.in. ubezpieczycielom, agencjom rządowym i służbom ratowniczym. Oferując technologię, która nie podlega amerykańskim restrykcjom eksportowym (ITAR), firma staje się kluczowym dostawcą rozwiązań ISR (inteligencja, obserwacja i rozpoznanie) dla Europy i świata.
Satelita nie tylko do szpiegowania
Współczesne satelity SAR to już nie tylko „oczy szpiega” – to precyzyjne narzędzia analityczne, które pomagają w walce z kryzysami humanitarnymi, monitorowaniu zmian klimatu czy kontrolowaniu infrastruktury krytycznej. ICEYE chce być nie tylko sprzedawcą sprzętu, ale partnerem we wdrażaniu kompleksowych rozwiązań kosmicznych.
Dzięki temu, że oferowane rozwiązania są szybkie do wdrożenia i nie wymagają ogromnych inwestycji, firma trafia do coraz szerszego grona klientów – od państw po organizacje międzynarodowe.
Europejska odpowiedź na satelitarne wyzwania
Umowa z Portugalią potwierdza, że ICEYE konsekwentnie buduje swoją pozycję jako główny dostawca europejskich technologii satelitarnych. To ważny sygnał, że Europa chce uniezależnić się od zewnętrznych dostawców i rozwijać własne zdolności ISR.
W czasach rosnącej niepewności geopolitycznej i potrzeby szybkiego reagowania na kryzysy – zarówno naturalne, jak i militarne – takie partnerstwa mają kluczowe znaczenie. ICEYE, dzięki swojej elastyczności, technologicznemu zaawansowaniu i międzynarodowym ambicjom, ma szansę odegrać w tym procesie pierwszoplanową rolę.