Paradoksalne skutki długotrwałego L4
Starzejące się społeczeństwo, odroczone skutki pandemii Covid, rosnąca świadomość negatywnych skutków przewlekłego stresu oraz kwestii zdrowia psychicznego, windują koszty, jakie europejska gospodarka ponosi w związku z absencjami chorobowymi. Z drugiej zaś strony chorujący pracownicy otrzymują niższe wynagrodzenie, co długofalowo negatywnie wpływa na ich samopoczucie i poczucia własnej wartości, co rykoszetem odbija się negatywnie na ich zdrowiu fizycznym.
W Wielkiej Brytanii liczba osób w wieku produkcyjnym, które nie są aktywne zawodowo, od początku 2020 roku wzrosła o prawie 800 000. Choroby przewlekłe powodują obniżenie produktywności o prawie 33 miliardy funtów, a wartość ta może się podwoić do końca dekady, twierdzi Zurich Insurance, na którą powołuje się Bloomberg. Premier Keir Starmer przedstawił w zeszłym tygodniu plan, który ma na celu odwrócenie tej sytuacji i zwiększenie liczby miejsc pracy. Ambicją brytyjskiego rządu jest pobudzenie wzrostu gospodarczego i zmniejszenie gwałtownie rosnących rachunków za świadczenia.
Podobnie dramatyczne liczby pojawiły się w innych częściach Europy. Pracodawcy w Niemczech wydali w zeszłym roku rekordowe 77 miliardów euro na zwolnienia chorobowe pracowników, co stanowi ponad dwukrotność poziomu z 2010 roku, podał instytut badań ekonomicznych IW. Kraj traci około 200 miliardów euro rocznie z powodu zwolnień chorobowych, jak pokazują szacunki rządowe. We Francji szef krajowej agencji ubezpieczeń zdrowotnych również ostrzegł przed wzrostem kosztów, które obciążają budżet.
Zatrzymać ludzi na rynku pracy
Pomoc dla osób chorych i niezdolnych do pracy jest istotną częścią sieci zabezpieczeń społecznych. Ale pieniądze są tylko jej częścią, a rządy chcą powstrzymać ludzi przed rezygnacją z pracy, szczególnie jeśli istnieje sposób, aby zapewnić im sensowne, bezpieczne zatrudnienie, które nie pogorszy ich sytuacji zdrowotnej.
„Jedną z najbardziej przerażających statystyk w tej dziedzinie jest o, że jeśli ktoś przebywa na zwolnieniu lekarskim przez co najmniej sześć miesięcy, prawdopodobieństwo, że całkowicie opuści rynek pracy, jest wyższe niż prawdopodobieństwo jego powrotu” – powiedział Christopher Prinz , starszy analityk rynku pracy w OECD w Paryżu.
Jednak samo nakłonienie ludzi do zmniejszenia liczby dni chorobowych nie zawsze oznacza wzrost gospodarczy. Badania OECD pokazują, że osoby przychodzące do pracy, gdy są chore — tzw. presenteeism — są dwa do trzech razy bardziej szkodliwe dla produktywności niż straty spowodowane przez osoby pozostające na zwolnieniu.
Norwegia na swoje szczęście ma zabezpieczenie w postaci 1,8 biliona dolarów w postaci funduszu majątku narodowego. Mimo to rząd w Oslo twierdzi, że potrzebne są daleko idące zmiany. W raporcie z tego roku jako „kluczowe cele” podkreślono „ograniczenie liczby zwolnień lekarskich i zapobieganie rezygnacjom z pracy”.
Francuski związek zawodowy protestuje
Również francuscy politycy szukają oszczędności poprzez ograniczenie dni absencji chorobowych. Krajowa agencja ubezpieczeń zdrowotnych planuje skontaktować się z osobami, które nie pracują dłużej niż 18 miesięcy, aby dowiedzieć się, jak pomóc im w powrocie na rynek pracy. Przeanalizuje również zwolnienia wystawiane przez niektórych lekarzy i zaostrzy system ich wystawiania.
Francuski audytor krajowy przedstawił kontrowersyjną propozycję zaprzestania wypłacania rekompensat za nieobecności krótsze niż osiem dni, co mogłoby przynieść oszczędności rzędu 470 mln euro rocznie. Związek zawodowy Unsa zaprotestował twierdząc, że ludzie muszą „przestać stygmatyzować chorych”.
W Wielkiej Brytanii plan Starmera, aby zwiększyć liczbę osób pracujących, idzie w parze z drugim środkiem mającym na celu poprawę praw pracowniczych, w tym propozycjami rozszerzenia dostępu do zasiłków chorobowych. Podczas gdy te ostatnie reformy będą kosztować przedsiębiorstwa do 4,5 miliarda funtów rocznie, rząd twierdzi, że koszty te zostaną częściowo zrekompensowane przez „lepsze samopoczucie pracowników”, które przełoży się na lepszą wydajność.
Prawie 80 proc. firm w Wielkiej Brytanii doświadczyło zwiększonej absencji z powodu długotrwałych problemów zdrowotnych, zgodnie z badaniem przeprowadzonym przez firmę konsultingową Barnett Waddingham. Jedna trzecia stwierdziła, że wpłynęło to negatywnie na ich produktywność.